Nivîsên Dawî

Di jiyana Gerîla de nasnameya qehremantiyê xwedî cihekî teybete û gelek hevalên ku bi qehremantî şehîd ketine, bi hebûn û jiyana xwe di nava refên Gerîla de û li ser rûpelên dîroka mirovahiyê evsaneyên zindî xêzkirine. Ji bona vê yekê pirtûka destaniyê ya bizava PKK’ê xwedî dîrokekî şanaze û mîna wê di dîroka mirovahiyê de nehatine jiyankirin. Ji ber ku qehremanên PKK’ê xwedî nasnameyeke cudane û ji mirinê jiyanê diefirînin û heyanî dawiyê bi jiyana xwe û berxwedana xwe cihê xwe di nava rûpelên dîrokê de girtine û gelek destanên bi xwîn û vîna xwe ya azad ji dîrok û vejîna gelê Kurd re kirine mal. Ji ber vê yekê dema ku mirov li ser qehremantiya PKK’ê dipeyive, wê demê ne pênûs û ne rûpel têra vê qehremantiyê dikin. Ji ber vê yekê dema ku serok APO dibêje bizava me bizava şehîdane. Ev yek rastiya vê yekê bi rengekî baş dide xuiyakirin. ji ber ku tenê şehîd dikarin bibêjin me erkê xwe bi cih aniye. Ji ber ku wan heyanî dilopa xwîna xwe ya dawiyê ji bona azadiyê şer û tekoşîn dane meşandin. Ji ber ku van şehîdan û bi rengekî bê sînor jiyana xwe tev fedayî gelê xwe û azadiyê kirin û gaveke tenê jî li ser riya azadiyê bi şûn ve neavêtine. Ji lewra, em dikarin bibêjin ku gihiştina me heyanî van rojan, bi hemû guhertin û veguhertinên heyî bi saya tekûşîn û cangoriya van şehîdên pakrewan hatiye avakirin.

cudi dagi Em di sal 1994’ê de bûn û li seranserî Kurdistanê oparisyon li her deverî lidarbûn. Ango mîna ku li hemû qadan dijmin dest bi oparisyonan dikirin, li qada Cûdî jî oparisyonê destpêdikirin û di nava opersyona ku li Botanê dihate birêvebirin, giraniyekî mezin dikete li ser milê qada Cûdî. Ji ber ku Cûdî xwedî hin taybetmendiyên cuda ye. Ev taybetmendî çi bûn gelo? Weke ku tê zanîn herema Cûdî dikete sînorê Tirkiya, Sûriya û Îraqê û çiwîn û hatinên me piranî bi riya Cûdî dihate çêkirin. Herwiha ji destpêka şerê me yê çekdarî ve, her tim Cûdî cihê xwe wekî biryargehekî girîng ji bona şerê dihate meşandin digirt. Herwiha, Cûdî mîna navika hemû heremên me yên din bû. Ji ber vê yekê, gelê me yê li Botanê bi giştî û yê li Cûdî bi taybetî gelekî welatparêz bû û bi dil û canê xwe piştgiriya şoreşê dikirin. Ji ber vê yekê dijmin cih û girîngiya Cûdî baş derxistibû zanebûnê û ji bona vê yekê her tim li vê qadê oparisyon didane meşandin. Lwra ez dixwazim li ser oparisyona li herêma Cûdî dihate meşandin rawestim û dersên ku mirov jê derxîne bi we azadîxwazên hêja û bi romet re parvebikim.

Sala di navbera 92-93’an de bû, em li qada Botanê diman. Yekîneya me jî ji her milî ve xwedî liv û lebatekî serbestbû. Di wê navberê de, gelek gundên girêdayî me li qadê hebûn û di gelek dibistanan de, me wane didane zarokan. Hêzên dijmin jî bi wî awayî nedikarîn têkevên wan gundan de. Lê car caran hin êrîşên bi balefiran dikirin, belê bê encam bûn. Piştî wê û di sala 93’an de, dijmin amedekariyên xwe dikirin, hêza xwe komî ser hev dikir û dixwest ku rê li pêşiya pêşketina şerê me bigr e. Jixwe di wan salan de em di êrîşê de bûn û dijmin jî di rewşa parastinê de bû. Beriya ku em şer derbasî bajaran bikin, dijmin dixwest ku rê li pêşiya me bigr e. Di vê çerçoveyê de him di warê leşkerî û him jî di warê şerê taybet de, dijmin amedekariya şerekî mezin û berfireh dikir. Ji ber vê û di serî de wê demê girtin Partiya Kurdan ya fermî DEPê û hemû nûnerên Kurdan yên ku cihê xwe di parlementuyê de digirtin û henek ji wan jî derxistina derveyî welat. Herweha sîstema cerdevaniyê jî ji nûve rêxistinkirin û bi gelek dewlet û hêzên derve re ketina nava peyman û hevkariyan li dijî me. Herweha tevahî ragihandin û çapemeniya me desteserkirin, ev hemû heweldan bi hemû leza xwe dihatin meşandin. Siloxana dijmin jî wê demê jî ev bû “Yan emê wan biqedînin, yan emê biqedînin!”

Di destpêka sala 1994’an de û biawayekî bê rawestandin, êrîşên ezmanî dihatin meşandin û li her derî oparisyon bi rêve diçûn. Di meha Çile de oparisyonên berfireh li Gabar, Cûdî, Zagros û gelek cihên din jî bi artêşa taybet dihatin meşandin. Lê her tim jî leşkerê Tirkan di van oparisyonan de bi bindiketin û derbeyên mezin dixwarin. Jiwan dijmin di van oparisyonan de, çi encam bi dest nedixist û di her oparisyonekî de bi sedan wendahî didan û piştî ku hêzên wan tarûmar dibûn bi şûn de dizivirîn û ji kiryarên xwe poşmandibûn. Lê wan ev oparisyon mîna ezmûnan(imtîhanan) li dardixistin û amedekariya wan ya bingehîn ji bona demsala Buharê bû.

Ji ber vê yekê dijmin di 28’ê Adarê de dest bi oparisyonekî li Gabarê dikir û di destpêkê de bi balefiran li gundên Gabar û Cûdî xistin. Di encamê de hin gundî şehîd ketin û piştî wê bi hêz û teknîkeke xurt di 4’ê Nîsanê de dest bi oparisyonê kirin. Armencê wan ew bû ku me ji Botanê derxînin. Oparisyon bi qasî sê rojan berdewamkir, lê ji ber ku me çerçoveya oparisyonê dizanî, me xwe ji qadê paş de kişand. Ji ber ku hejmara hêzên me pirbûn û di warê gerîlatiyê de jî ewqasî ne xwedî tecrubebûn. Pir zehmet bû ku em bi vê hêzê di nava dijmin de bimînin û şer bidin meşandin. Em ji Gabarê derbasî Çiravê bûn û ji wir jî, em derbasî Garisa bûn. Li wê derê jî me hêzên xwe yên heyî ji nûve birêxistinkirin û bi şiklê taximan careke din em vegeriyan Gabarê û me dest bi çalakiyan li ser dijmin kir.

Fermandarê biryargeha Cûdî yê wê demê hevalê Cuma Bilikî bû. Di serê meha Hizêranê de hevalan agir hilkirin û li ser vê yekê kobrayên djmin êrîşkirin ser hevalan. Di wê navberê de hevalê Cuma şehîd ket û bi şehadeta hevalê Cuma re gelek tişt hatin guhertin. Ji ber ku şehadeta hevalê Cuma bandoreke xwe ya mezin li ser hemû hevalan da çêkirin. Herwiha di demeke wisa de, peyda kirina fermandarekî din yê ku heremê û taybetmendiyên wê nasbike û di wê demê de pir zor bû ku were dîtin.

Di encamê de ez ji bo vê wezîfeyê hatim erkdarkirin. Ji bona wê ez wê gavê derbasî qada Cûdî bûm. Lê hîn bandora şehadeta hevalê Cuma li ser hevalan hebû û diviyabû ku em amedekariyên pir bilez li hemberî oparisyonan bikin. Lewra me biryar dabû ku em Cûdî zû bernedin. Ango çawe me heremên din zû berdan, em ji bona qada Cûdî wisa ne dihizirîn û herî kêm mehekî be jî, pêwîstbû ku em li ber xwe bidin.

Ji lewra me di destpêkê de hêzên xwe yên giran ji qadê derxistin û me li hin deveran mayîn çandin, li hin lûtkeyan jî me çekên giran bi cih kirin. Di wê navberê de, gundiyên welatparêz yên ku dixwestin derbasî Başur bibin hatin derbaskirin. Hejmara hevalê wê demê li qada Cûdî diman bi tevî milîsan nêzî 600 hevalî bûn. Ji ber wê yekê me 200 heval şiyandin milê Başur.

Dijmin her roj erîşên ezmanî li ser me dikirin û me jî çalakî li dijî hin kozikên ku dijmin lê bi cih dibû lidarxistin. Heme bibêje her roj çalakî hebûn û ji aliyekî din ve jî, me amedekarî dikir ku ji berya oparisyon derkeve em derbeyekî lêbidin. Ji ber ku qada Cûdî ji bona me û ji bona dijmin jî cihekî xwe yê cuda hebû û dijmin her dem dixwest ku Cûdî têxîne destê xwe de û nehêle ku hêzên gerîla lê bi cih bibe. Ji bona wê yekê, çavê hemû kesî li ser Cûdî bû. Dijmin jî lez dida xebatên berhevkirina istixbaratan û bi amdekariya cerdewan û leşkeran haziriyê xwe yên oparisyonê dikirin.

Lê kêmasiya me ya herî mezin jî ew bû ku me bawer nedikir ku dijmin têkeve Cûdî. Ji ber ku tu caran dijmin neketibû Cûdî û vê yekê jî, dihîşt ku em pir zêde nekevin di nava şik û gomanan de. Ji ber ku me dijmin baş nasnedikir. Lewra ji berya ku mirov bikeve di hindirê şer de pêwîst e ku mirov dijminê li beramberî xwe baş nas bike û dijminê li hemberî xwe cidî bigre. Lê ya rast ew bû ku me wê demê dijmin cidî girtiba.

Herçiqasî dijmin xwedî hêz û teknîkeke mezin û bihaziriyên bê sînor dihate ser me, lê ruxmê vê yekê jî, gelek wendahî di qada şer de dan û bi zor û bela xwe ji nava destê me xilaskir. Lê li gorî vê yekê û herçiqas ku amedekariyên me yên ewqasî tûnebû jî. Lê Ji aliyê din ve jî, heremparêzî (bölgecilik) di nava hevalan de li pêş bû û herkesî herema xwe diparastin û girêdanên di nava hevalan de jî, li gorî wê bi rê ve diçûn. Lê piştî wê bi salan hemû hevalên wê demê derxistin zanebûnê ku hizrandin û şêweyê tekoşîn û şerê wê demê ji gelek milên xwe ve xwedî gelek kêmanî û şaşîtiyan bû û pêwîst e li gorî vê yekê mirov heneke din ji bona giştî bifikre.

Dijmin demeke dûr û dirêj nexşe û amedekariyên mezin li ser Cûdî kiribûn. Li gorî vê yekê dixwest ku derbeya herî mezin di Cûdî de li me bixe. Ango encama hemû operisyonên ku tê de binketî û wendahiyên mezin dayî, ji vê qadê bigre. Oparisyon li heremên din jî dirêj domkirin û dijim hin dever xistin bin destê xwe de. Lê piranî cihên mayî hemû di destê me de bûn. Li gorî vê yekê jî, pêlên oparisyonê hêdî -hêdî xwe dighandin Cûdî jî.

Di şeva 19’ê Tîrmehê de dijmin dest bi bombardûmanê kir û bê rawestandin bi şev û roj bi kobrayan û balefiran êrîşî ser me dikir. Xwesteka dijmin ew bû ku derûniya hevalan tevlîhev bikin. Hejmara hêzên Dijmin ên ku cihê xwe di wê oparisyonê de digirtin, drdorî 30.000 leşkerî bû. Jixwe oparisyon bi biştgiriya her corê teknîkê bi rê ve dimeşî. Li beramberî vê yekê û ji bona ku em bi hijmarên mezin nebin armenca teknîka dijmin, xwe li gelek basik û eniyan belavkir. Ji ber ku şêwazê şerê me li gorî şerê gerîla bi rê ve dimeşî, vê yekê hemû teknîka dijmin bikartanî valederdixist. Bi vî halî û heyanî sê rojan dijmin nedikarî bi pêşde wer e. Di şeva 24’ê Tîrmehê de dijmin xwest ku bi hilkopteran hêzên xwe yên taybet daxîne cihên bilind, lê ev hewldan jî hemû vale derketin û hevalan derbe li pey derbeyê li wan dixistin. Di wan şer û pevçûnan de gelek kuştî û birîndarê dijmin çêdibûn. Lê ruxmî vê yekê jî, dijmin hîç behsa windahiyên xwe nedikirin.

Êdî armanca dijmin a sereke tûnekirina me bû. Li ser vê yekê, kordîneya giştî (heval Cemal) ferman da me ku em hêzên xwe bi awayekî saxlem vekşînin Heftenînê. Ji xwe di nava Cûdî û Heftenînê de nêzî 5 demjimêran hebû.

Leşkerên dijmin wê çaxê perîşan bûbûn û ji hal ketibûn. Li ser vê yekê, fermandarê hêzên dijmin (Hesen Kondakci) gelek leşker ji tabur û heremên din anîne cihê oparisyonê. Jixwe heta wê demê me çi windahî nedabûn. Lê dema me biryara xwevekşandinê da, wê demê dijmin cihê me yê derbasbûnê, ango xeta Zêrînger girtibûn. Ew xet jî ji bona me gelekî girîng û stratîjîk bû. Piştî ku dijmin ew xet girt, vekşandina me ya Heftenînê jî gelekî zehmet bû. Dijmin çembera xwe pir teng dikir û li her derî tang bi cihkiribûn. Hêzên me bê xew û birçî mabûn û gelekî westiyayîbûn. Ji ber van sedeman hin windahiyên me çêbûn. Di van windahiyan de kêmasiya fermandarên me jî hebû. Piştî ku vekişîna Heftenînê zehmet bû, êdî me biryar da ku em li ser gelek baskan belavbibin û derbasî heremên din bibin. Li gorî vê yekê, me însiyatîfa xwe da meşandin, heyanî ku me hêzên xwe bi awayekî saxlem ji nava çember û oparisyonê derxistin. Ango armanca me vale derxistina êrîşên dijmin bû. Ew jî bi kêmkirina hêzên me yê li Cûdî bû. Ji ber ku 400 heval ji bona cihekî weke Cûdî pir zêdebû û li gorî wê, encax 100 heval bikariba li wir şer bike û cihê xwe li wêderê bigre. Jixwe gerîla şerê xwe bi yekîneyên biçûk dide meşandin û li gorî vê yekê ji her milî ve êrîşî ser hêzên dijmin dike. Ango ta ku bikaribe bi hesanî di nava dijmin de tevbigere û xwe veşêre û li dijmin bixin. Herwiha bi yekîneyên biçûk, mirov dikare li hemberî êrîşên dijmin jî xwe biparêze û dijmin vale derxîne.

Di wê oparisyonê de bi giştî 19 hevalên me şehîd ketin. Piraniya şehadetan jî di dema xwe vekşandinê de çêbûn. Piştî xwevekşandinê me ji nûve hêzên xwe di berçavan re derbaskir û em bi hêzên biçûk careke din vegeriyan Cûdî û me li se dijmin dest bi çalakiyan kir.

Di encama vê oparisyonê de, gelek gund jî hatin valekirin, hin ji miletê li wan gundan bi cih dibû hatin aliyê me û derbasî başur bûn; lê hin jî derbasî aliyê dijmin bûn. Bi vî rengî têkiliya me bi gel re qut bû. Jixwe gundiyên ku di cihê xwe de mayîn hemû girêdayî dijminbûn. Herwiha, têkiliya me ji bajaran jî qutbû û rê ji bin hakimiyeta me derketin. Van mercên nû, hêzên me xistin nava tengasiyên ku em jê re ne amedebûn. Lê gerîla xwe li gorî hemû mercên zehmet xwe bi tevgerdik e. Belkî em dîse jî, li Cûdî man. Lê ne wekî berê, diviyabû ku em di destpêka sala 1994’an de derbasî pêngaveke nû bibin û şêwazê çalakiyên nû biafrînin. Lê dijmin ji beriya me ketibû nava tevgerê de û hemû rê li pêşiya me girtibûn.

Dijmin di wan oparisyonan de ne gihişte armanca xwe û hemû hewildanê wî bê encambûn û vala derketin. Herwiha di nava hemû herem û hêzên me de hevkarî û piştgirtineke pir xurt derdikete holê. Ku dijmin giraniya xwe bide ser heremeke me, wê demê hemû heremên me yên din wê bi hevre çalakiyan li hemberî dijmin li cihên din jî li darbixin, ta ku barê wê heremê sivik bibe. Nimûne dema ku dijmin êrîş bire ser Gabarê. Hêzên me yên Cûdî, Besta û hêzên din bi hev re bûn yek û bi çekên giran û bi hêzeke mezin Şirnex xistin nava çemberê de. Vê yekê jî hîşt ku dijmin gelek hêzên xwe ji Gabarê vekşîne Şirnexê. Dema ku dijmin derbasî Cûdî bû hemû hevalên li qadên din dimînin jî, li hemberî dijmin ketin nava şer û pevçûnê de. Ango kordîneyekî di nava hêzên me de hebû, vê yekê jî oparisyon vale derdixistin.

Dema ku behsa oparisyona 94’an ya li ser Cûdî tê kirin, divê ku mirov behsa qehremantiya hevalê Behadîn bik e. Hevalê Behadîn (ji rojavayê Kurdistanê) li gel 4 hevalên din, bi komployekî wê gavê ketibûn destê dijmin de. Di nava van hevalan de heval Yilmaz jî hebû, ev heval cîgirê min bû. Dijmin işkenceyên hovane li van hevalan kiribûn, lê hevalan çi tişt ji dijmin re negotibûn û îxanet qebûlnekiribûn. Di dawiyê de, heval Behadîn ji dijmin re dibêje ku cihê erzaq û teqemeniya hevalan dizanê û dixwazê nîşanî wan bide. Wisa jî, heval Behadîn li gel hin serleşkeran diçe Cûdî. Heval Behadîn li gelek deran berê mayîn çandibûn û cihê wan baş dizanîbû. Wisa jî, dijmin dibe ser mayînan û him bi xwe de û him jî, bi wan de diteqîne. Çend serleşker wê demê têne kuştin. Di kesayeta heval Behadîn de, êrîşa dijmin vale derdikeve. Qehremaniya heval Behadîn li seranserî Botanê, dibû sembola berxwedaniyê ji bona qada Cûdî bi taybetî û ji bona hemû hevalan.

Rê hevalê tekoşînê

Ayrıntılar: Yayınlandı: 19 Mart 2013

Cejna we ya Newroz’ê pîroz be!

Gelek, ji xewa mirinê şiyar di be û ji bo serkeftinê çavê xwe vedike. Me ji bo serkeftinê, gavek ewqas girink avetiye. Beriya vê çend salan em pir di fikirin ku, emê bi çi awayê gel bidin bawerkirin. Hun niha dibînîn ku, ne tinê bawerî û serkeftin, di Serokê gel de jî serkeftin, Rêbertiyek rast û Rêbertiyek ji bo di cînhanê de, bi be mînak me xulukandiye. Ev serkeftin tucarî nayê ketin. Ev qezenç ne kêmin.

Emê hemu rojan veguherînîn Newroz’an.

120x180-27mijdar reberapo Newroz’a sala derbaz bûyî, yê sala nû û Newroza ku her roj tê pîroz kirin heye. Hatina we ya livir û raperîna gelê Kurd mirov dikare bi vê awayî bi nirxîne. Neyar jî li xwe mukur hat û di bêjin; “ Kurdistan kete salekê nû û Newroz’ek bi hêz.” Mirovek dikare ji her tiştê xwe dest jê berde, lê ji bo gelekê baweriya netew tûne bibe ev pir xeter û xirabe.” Ji bo vê yekê, mirina gelê Kurd ya heya niha mirina herê xirab bû. Lê hûn niha di bêjin “em Kurdin û Kurdistan yê me hemuyane.” Mirov bê vê nikare jiyan bike.

Me ji bo tiştek dest bi vê karêkir; di serî de ji bo em jiyana xwe ya ferdî bidin avakirin derfetê me pir bûn. Me dikarî dinava dewlet de jî û di nava gel de jî xwe mezinkiriba. Lê me, xwe gihaşt vê astê. Me virde tiştek dît; me dît ku, kesayetek jiyanek bi çî awayê di xwe de pêşbêxê û ev jiyanê bêxê malê civakê wê ew dem serbikeve. Niha jiyana gel gihiştiye asta azadî û xweser bûyînê de. Ez dixwazim ev were zanîn.

Gelê me tê perçiqandin, di bin desthilatdariyê de ketiye gafletê de û pir zû dikeve. Ji bo vê pêwîste, roj bi roj neyê ji bir kirin. Hun niha bi hêzin, birastî jî gelê Kurd bi hêz dibe. Ji şer û ramyariyê hêz digre. Ez bawer dikim ku, wê tucarî vê hêza xwe windaneke. Ger ku, di xeta me dayî avakirin de meş were çêkirin, wê tucarî ketin nebe. Bêguman ger ku, erkên ji me tên xwastin bêk anîna wan neyê çêkirin, wê disa binkeftinên berê û ji berê xeter tir were jiyan kirin. Lê belê, wê ew dem sedemê wê ne neyar û ne jî derdorê me be, emê bi xwe bibin sedemê wê. Ji bo vê riya serkeftinê bi meve girê dayî ye. Di raman de xwe pêşxistin, tevlê bûyîna şer di destê me de ye û tiştên ji bo xwe eme pêkbînîn. Hun dikarin hemuyan jî bikin. Di berê de, ketina gelê me ji bo neyar di bû hêz. Ev merheleyên kevin bûn û xilaz bûn.

Ez dîsa li ser karê xwe me, ez li ser gavên rast avêtinê di sekinim. Ev gavane çiqasî bi be gavên we, emê ewqas kewfxweş bibin û ew dem emê bizanîn ku, em di riya rast de dimeşin. Em her roj, her seat û her kêlî li ser vê disekinin. Em bi ramyarî dikin, bi venêrîn dikin û bi şer dikin. Hewildanên ku em bi hemû milande dimeşînîn ji bo ve ye. Hê jî xeterên neyar li ser me pirin, pêwîste pir zû em ne bêjin “em xilaz bûn” ev ne raste jî. Ger ku em bêjin, “neyar carekêdin li ser me de nayê û li me naxî” ev ne rastê. Ez rojekê an jî di kêliyekê, de serweriya li ser xwe wanda bikim, neyar ji bo ku we bêxê, wê firsat bîbîne.

Mirovê Kurd wek zarokane, pir zû tê leystika. Pêwîste em gelek wisa avabikin ku, leystik ji kur were bila were, bila tûcarî nekeve. Gelê Kurd ne tinê tê eciqandin, ne tinê di xewdeye, ji vane xirabtir xewa mirînê deye. Kî bi çi awayê xwastiyê, bi nirxê wêre leystiye. Radestî di hûndirê wê de heye. Ev radestî ne ev salên dawî pêşketine, di encamên polîtîqayên hezar salan de ev pêşketiye. Ev radestî nahêle mirov behna xwe bile bigre. Em bi berxwedaniyek pir bi mezin vê rastiyê ji hole ra dikin. Em salane hewildan di din ku, ji bo vê xewa mirinê ji holê rakin. Îro Bakur jî û Başur jî serdikeve.

Neyar dest tavê je hen kesa. Ji wanre di bê jê “were ezê alîkarî bidim te, lê erkek pêşiya teye, tuyî li hember PKK’ê bi sekînî, emê xwarin bidin te, pere bidin te, çek bidin te hwd.” hen kes jî di bêjin “temam.” Ev kîjan Kurdin? Kurdên bi çi awayîne? Pêwîste evne pir baş werin naskirin. Ger ku, em vane nasnekin dîsa mirin li benda meye. Kurdên xayîn ê di nava me de, ji neyarên mêtîngerî zêdetirin û pir xeterî didin me. Me bi şerekê pir bi çûk zerer da neyar. Me çend salan de neyar keşif kir. Wek me dixwast me nekarî em şer bikin, lê dîsa jî me şerkir û me neyar keşif kir. Niha jî di bêjin, emê mesela Kurdan çareser bikin. Di encamê tekoşîna mede gihişt vê astê. Berê di gotin; “ne gelê wê heye ne jî welatê we.” Di devê wande, peyva Kurd dernediket. Niha jî, hebûna me qebul dikin û di bêjin “em hevdîtin çêbikin, vê meseleyê hel bikin.” Di piştêre jî, di binde destê xwe tavêjin ixaneta hezar salan. Ji îxanetçiyên Kurdan re di bêjin, rabin ji bo we pere, çek çi pêwîste emê bidin. Berê veşartî di gotin û dikirin, niha jî aşkere dikin. Li ser Kurdan polîtîkayêk bi vê awayî bi kartînîn.Bi eşkere nikarî neyartiya Kurdan bike ji ber ku, derfetêwê ne maye. Tekoşîna me, van derfetane tenk kiriye. Niha jî, li ser navê Kurdan polîtîkayan pêşdixe. Kurdên ku, tên van liyistikane jî hene. Kesên di navme de jî hene. Di nava gel de jî hene. Di nava PKK’ê de, kesên ku derfet di bînîn der dikevin holê jî hene. Di xwazin rojekê de, PKK bêxin destê xwe de.

Evne kîne?

Kesên ku rastiya civaka Kurd dizane wê pir baş bibîne ku ev nexweşiyekê mîkrobi ke. Hun yekî bi kujin, wê yêktî bikeve cihê wê. Neyar salane mirin reşandiye, leystok leystiye, jiyan ne hêliştiye û hemuyan nexweş xistiye. Tiştên ku derdikevin jî di encamê van nexweşiyane ne. Wisa mezin kirine. Neyar derfet dide wan û kesayetên wanre di leyizin hwd. û li ser me de tên. Berê jî, kesên wisa hebûn, niha jî hene. Yê girink mirov bikari be bi hişyarî ser wan bisekine.

Sala 1990’an de ango sala serhildanan, ji neyar re dan diyar kirin ku, îdî kes nikare gelê Kurd bitirsîne. Jiyanekê bi şer û mirinê îdî nikare pozberê me bike. Neyar îdî fêm kir ku nikare. Di vê salê de, ev hat ispat kirin. Neyar salekê li ser disekini ku, cihê vê tiştek dîne. Dixwazin cihê işkence, mirine, îmha û tunekirinê siyasetek cuda dayne. Çi derket holê. Mecburma ku, hebûna Kurdan qebul bike. Gotin; “em hebûna Kurdan qebul dikin, bi giştî jî 15 milyonin.” Niha jî li Başurê Kurdistanê behsa dewleta federatîf dikin. Kesên ku vane dibêjin, kesên di Kurdistanê de biryara mirinê dane û pêk anîne. Rêberên komara Tirkiyene û serwerê çîneyeta desthilat darin. Heya niha dixwastin me ji holê rakin. Çima di hundirê salekê de hat guhertin? Birastî jî, ji ber ku di xwede guhertin dane çêkirin? Na na? Kesayet ne hatin guhertin, siyaset ne hatiye guhertin. Ew dem, çima di ziman de xwe guhertine? Di bê jin; “em hebûna Kurdan qebul dikin.” Emê Kurdan bêxin di bin parastina xwe de. Pêwîste em vê polîtîkayê baş fêmbikin. Ji ber ku bi curek cûdatir mirine pozberê me dikin.

Dema neyar bi vê ewayê niyeta xwe danî holê, hunê pir kur bi fikirin. Ji ber ku Kurd pir tenk difikirin. Dur û dirêj nikarin bi fikirin. Di roja me îrode pir kur û ber fireh pêwîste were fikrandin. Hun, xeteyên zarokan jiyan dikin. Di bin navê hevaltî û welat parêzî de, hun dikevin xeteya de. Bi vê awayê hunê bikevin. Ji bo vê hunê pir kur bi fikirin û berpirsiyarî rakin. Neyarê ku hezar salê wê di kuje çawa çê bu ku, niha di bê je “emê wê bi parêzin.” Ev ser şêwazê rovî ve diçe. Mêzê dike ku nikarê bi darbeyêk lê bide, ji bo wê bi nerm nêzê xwe dike û lê dide. Erê cewhera polîtîqayê wê eve. Di bêji em birayê hevin, merak neke ez zerarê nadim we. Ji bo nezî xwe bike di bê je, dema nezî xwe kir jî wê le bide.

Kesên ku, di vê leystikê de alîkarî didin neyar kîne?

Neyar bi xwe di bêjê dostêmene, sîh çil salin em dostê hevin.” Kesên ku gelê Kurd dixin destê van roviyane, ew kesên ku neyar di bêjin “dostêmene”. Ev kesane xwe çi hesav dikin? Sed salin hun xizmetê neyar dikin. Êdî dema vê derbas dibe. Gelê Kurd, wek kêriyê dibînîn û dixwazin vê kêriyê bi firoşin kesên din. PKK ji bo gel azad bike xun dirêjîne, gelê Kurd xunê dirêjîne, ev kesane jî dixwazin ji vê firsetê feyde bigrin. Di Başurê Kurdistanê de, ji bo gel rabe û nefesek bigre firset çê bûye, ev kesane jî dixwazin hesaban ser vê bikin. Beriya vê li kur bûn? Li derve bûn. Welat hêlişti bûn û reviya bûn, bi gelre tu tekiliyê wan nîn bû. Niha ji di bin navê Rêbertî de carekê de derketin. Bi neyar re her tişt amadekirine, dixwazin leystika gur û berx bileyzin. Pêwîstî heye ku, mirov rewşa vane bi kurutî fêm bike.

Ne tinê di Başur de, li Bakur jî sedi sed bi neyar rene û sedi sed xizmetê wan dikin. Ji min zêde xwe Kurd di hesibînîn, Kurdistan tê bîra wan, lê piştê çil sal şunde tê bîra wan. Piştê emir bû şêst, heftê salî mirov bibe welatparêz tiştek xirab nîne. Ya girink bi niyetek baş û li ser xeta rast bimeşe. Ger ku ne wisa be pir zêde wateya wê nîne. Pêwîste mirov li hember kesên xayîntî dikin pir hişyar bin.

Ji bo ku em van raperînane pêk bînîn me şerê hebun û mirine da.

Ev raperînane di bin Rêbertiya PKK’ê de pêk hat. Niha jî, her kes ser vane hesabên nu dikin. Pir difikirin ku ji îro pêde wê çi awayî xwe li gel bidin qebul kirin. Di nava wande kesên niyeta wan baş hene, lê pîranîn jî kesên niyeta wan xirabin û durust nezîk nabin. Tişta ku ji destê wan derketine dixwazin wan bigrin. Pir tişt winda kirin. malê wan ji destê wan çû, niha jî giyana wan destê wan diçin. Dixwazin vane nûde bigrin. Niyetê wan baş ba, meyê wan qebul kiriba, lê ser esasê leystikên neyar nêzî dibin, ji bo vê pêwîste em li hember vane nêzîkatiyên cûda raber bikin. Neyar vekiri nikare ser mede were. Siyaseta neyar ê heftê salî û yê beriya wê jî hİl weşiya. Siyaseta wê ya nû çiye? Kesên ku, di bin navê dostanî de û di bin navê PKK’ê de dixwazin leystik bileyzin li hember hişyar bûyînên girink pêwîste. We dît ku, ev kesane zana bûn, bê zana bûn ji neyar re xizmet dikin, hûndirê çavê we beji hûnê derxin. Ji bo Kurda cuda çare nîne. Beriya her tiştê pêwîste em vê baş bizanin.

Emê îsal hên bêtir lêhurbuyîn bidin çêkirin. Pêwîste em xwe bikin gelek wisa ku tucarî neyê leystikê neyar. Di vê aliyê de gelê me yê her çar perçeyan xwe amade bikin. Em dikevin demekê nûde. Emê bi siyasetê bikevin demê nûde. Riya rast, şêwazê rast û ûslubê rast hatiye dayîn. Şerê gel û meşa wê holê deye. Lê belê, dinava me de li ser navê neyar nêzikati jî hene. Kesên ku vê nezanin, yên ku bi tinê xwe nasdikin, ji der vey xwe tu tiştê nizanin û yê ku rastiya xwe ji bîrkirine wê bikevin. Dixwazin pênç sal jî şer bikin wê neyar ser bikeve. Ji ber ku ezmunên wê pirin, derfetê wan pirin. Em nû nû di rabin li ser linga. Ji bo wê em dibêjin, pêşketin çiqasî hebin, pêwîste gelê me jî fikrê xwe û asoya xwe fireh bike. Em yekitiya xwe fireh bikin û têkûz. Beriya her tiştê erkê me yê sereke eve.

Riyekê rast ji dervey welatparêztî hebuya di serî de minê kiriba, ji vê ramyarê rastir rê hebuya, despêkê ezê bi meşiya bam. Le belê ji bo me hemuya riya herê rast ramyariya PKK’ê ye û xeta PKK’ê ye. ji ber ku ez vê dizanim ji bo wê ewqas bi israr ser disekinim. Çavkaniya hêza me jî ji xwe vê diqre. Ev ne rast ba, bi neyar re şerkirin daynin aliyek, me ne dikarî em bêhn bigrin û çavê xwe vekin. Hatina me heya roja îro jî, çavkaniya xwe rastiya xeta me û rastiya mezintiya me digre. Ger ku hun jî, wekê PKK bizanibin bimeşin, şer bikin,cîhan hemû bibe yêk jî nikare we bisekinîne. Pêwîste hûn vê bizanibin.

Gelê Kurd li her derê bila xwe bi ceribînîn. “ bila kes ne bê je heya niha me nedizanî û heya niha me pêkne aniye.” Rabin li ser xwe, xwe fêrbikin. Ger ku hun nekevin din ava kar de hun nikarin fêrbibin. Zana bûyîna gel, bi xebat kirina wêre girê dayî ye. Hunê fêrî şer û siyasetê jî bibin. Bi şêwazî bere şerkirin û siyaset kirin ne şêwazê me ye, ev şêwazê neyarin. Di xwey de mayîn û bê zanist mayîn xwasteka neyar bû. Ji îro pêde bi alkariya rêxistinê hun çavê xwe vedikin. Şehîdên PKK’ê cesaret daye we, hun li ser nirxên ku dayîna avakirin radibin li ser lingê xwe. Ev tê wateya çi? Hunê jî cesaret bikin û rabin li ser lingê xwe, ji lingê xwe bawer bikin. Heya niha we çend gav avetine, ji îro pêde hunê gavê bi hêztir bavêjin. Dema gelêkê ji bo şerkirinê di rab ili ser xwe carê kê dikeve, dû caran dikeve, lê belê cara siyê min bi teqez serdikeve. Ji ketina care kê ne tirsin, ji yêk dû mirina jî netirsin, jiyan ji îro pêde despê dik e. Hun çigasî di bin pêşengtiya PKK’ê de şer bikin, hun çiqasê bi xeta wêre jiyan bikin hunê ew dem her tim serkeftina pêk bînîn. PKK ji bo gele, partiya gele û partiya karkerane. Di serî de wisa bû,wê heya dawî yê ji bi vê awayî be.

Em carekê din hişyar bûna gelê Kurd pîroz dikin. Qadroyên PKK’ê sonda pêk anîna siyaseta rêxistinê dikin. Eji soza ji îro pêde, hin bi hêztir tevlê bûyînê didim. Rabuna li ser linga despêkê biryara min bû, piştre bû ya PKK’ê, niha jî buye biryara we hemuya. Emê vê biryara xwe pêk bînin. Heya niha berbirsiyariyên karên medikir em bûn. Ji îro pêde jî, beşa wê ya herê mezin ya meye, lê hun jî bi xebatê xwe re alîkarî bidin me û emê jî alîkarî bidin we. Bi zanabuyîn tevbigerin, neyên leystika û vale vale xwîna xwe ne rişênin. Bila dilopek xwîna we vale neçe. Em wusa dikin, hun jî wusa bikin. Emê vê awayê ser bikevin. Ji der vey serkeftnê tu tiştek me xilas nake. Ji der vey jiyana serkeftinê, hemu jiyan lime herame. Ji der vey serkeftinê cudatir bêhn girtin namertiye. Despêkê min li ser navê xwe di got, piştre jî li ser navê PKK’ê got, niha jî li ser navê we hemuya di bêjim.

Ji beriya nan û av serkeftin tê.

Ji beriya hemu namusan, namusa netew tê.

Mirovê ku ne azad û serbuxwe be, bê namustiya herê mezine.

Me vê jî der baskir. Me xwe gihand rojên bi namus. Ji îro pêde em jî dikarin bêjin “ namus ji bo me jî heye.” me bê namustî yê getant, ev kêm nîne. Ji her tiştê zêdetir ev ji mere pêwîst bû, me wê jî serxist. Vê firsetê ji destê xwe ne revînîn! Jiyanê şaş fêmnekin. Jiyana ku hun tê dene ne yê weye. Di be ku hunê kêmekê êş bikşînin, tiştek na be. Kêmek êş jiyan bikin ku, ji bo hun di jiyana nûde rehetiyê bibinin. Xebatên ku heya niha mekiriye ne ye eme bû. Hen kes li ser me leystika leystin. Ji dervey mirovahiyê her tiştê layiqê me dîtin. Lê me pêşiya vê qut kir. Ev jî serkeftinek mezine. Nirxên ku di destê me de ne, em qiymetê wan bizanibin. Pêwîste em bizanibin ku soza me dayî tê çi watê. Me vane hemuya ser xist, lê dîsa jî ne bese.

Pêwîste di vê salê de biryarên rast were dayîn û hedefên pir bi hêz hun denin pêşiya xwe! Xwe bigihêjînin biryarên rast! Heya dawiyê xwe di her aliyê de, pispor bikin û heya serkeftinê bimeşin! Heya Kurdistanê kê azad û serbixwe em ava dikin, pêwîste biryarê we hin behtir bi hêz bibe û meşa we jî bi hêz bibe.

Dîsa em hemu, soz didin gelê xwe;

Li ser navê Serokatî, li ser navê rêhevalên PKK’e û gelê me yê Kurdistanê em bi biryarin!

Emê biryara xwe heya azadiyê bi tekoşîn û şerkirinê avabikin!

Li ser vê esasê cejna we ya Newrozê pîroz be!

21 Adar 1991

RÊBER APO

Ayrıntılar: Yayınlandı: 19 Mart 2013