ji çapemenî û raya giştî re!
1. Di roja 8’ê Hezîranê saet 00.00’an de li ser rêya navbera navçeyên Amedê yên Hanî û Lîcê de panzerek ya artêşa Tirk a dagirker ku têde tîmên tevgera teybet hebûn bi armanca bersiva dijî komkujiya Lîcê ve ji aliyê yekîneyekî herêma ya gerîlayên me ve çalekiyekî mîsîlemê pêkanîne.
- Ayrıntılar
ji çapemenî û raya giştî re!
1. Di roja 7’ê Hezîranê de saet 12.30’an de li herêma Gerdiyan ya girêdayî navçeya Colemêrgê Şemzînanê hêzên me yên gerîla wesayitên ku alav ji bo qereqola Derikê ya ku çêkirina wê didome guleyên hişyariyê hatiye reşandin.
- Ayrıntılar
ji gelê me û raya giştî re!
Deklarasyona dîrokî ya Newroza 2013'an a Rêberê Gelê Kurd Serok APO aşkera kir re pêvajoya çareseriya demokratîk-aştiyane ya pirsgirêka Kurd destpê kiriye. Ev pêngava ji bo çareseriya pirsgirêka Kurd û demokratîkbûyîna Tirkiyeyê xwedî girîngiyeke dîrokî ye, bi manewrayên cuda ji hikûmeta AKP'ê bersiva pêwîst nedîtiye.
ji çapemenî û raya giştî re!
1. Di 3'ê Heziranê de artêşa Tirk a dagirker li navçeya Sêrtê, Dihê li herêma Mişarê operasyon dane destpê kirin. Operasyonê ku bi tevlibuna cerdevanên gundê Serxete û Reşîne jî cîh girtibun heya di roja 4'ê Heziranê bê encam paşde vekişya.
- Ayrıntılar
Min hevala Sorxwîn li Botanê nas kir. Lê berê wê jî, min li ser hevala Sorxwîn gelek tişt bihîstibû. Bi hinek taybetmendiyan hertim qala hevala Sorxwîn ji min re hatibû kirin. Yek ji taybetmendiyên wê yên ku herî zêde bala min kişandibûn, hevaltî, heskirina wê ya ji mirovan re û fermandariya wê bû. Di vê yekê de jî gelek hevalan, qala hevala Sorxwîn ji min re kiribûn.
Min derfetê demekê li gel hevala Sorxwîn mayînê dît. Ez bi xwe jî gelek bextewar bûm ku çûm cem hevala Sorxwîn û min pêre jiyan kir. Min ji xwe re got ku ez pir bextewar im ku di bin venêrîna fermandarekê mîna hevala Sorxwîn de dixebitim.
Tiştên ku hevalan li ser hevala Sorxwîn ji min re gotibûn, hemû jî rast bûn. Min gelek dixwest hevala Sorxwîn nas bikim, ji bo wê jî di jiyanê de bala min hertim li ser hevala Sorxwîn bû. Min dît ku hevaleke taybet e û xwedî taybetmendiyên cuda ne. Hevaltiya xwe cuda ye. Bi hevalên Elewî re ez qet nema bûm. Min kesayetên Elewî nas nedikirin. Ez tenê bi hevala Sorxwîn re mam. Hevalan qala hevalên Elewî dikir. Di kesayeta hevala Sorxwîn de jî, min gelek mereq dikir ku bibînim.
Hevala Sorxwîn xwedî taybetmendiyeke wisa bû ku hemû hevalan dixwest cihê ku hevala Sorxwîn lê fermandar e, di bin venêrîna wê de kar bike. Ev bextewariya ku ez li gel wê bimînim min jî bi dest xist. Di bin venêrîna wê de, me zivistanek xweş derbaz kir. zivistaneke tije heskirin, tije hêvî, tije perspektîf, tije têkoşîn bi hev re dimeşiya.
Hevala Sorxwîn, heval bû. Ji ber dixwest her hevalekî/ê ji hûndir de nas bike û li gorî wê nêzîkatiyekê raber bike. Hem di warê meriyetê de, hem di warê kesayet de, fermandarê şer bû. Di her qadê de pêşeng bû. Di hemû zor û zehmetiyan de li pêş bû. Ji hemû karî re xwe dida pêş. Di hemû tevgerên wê de hêz û arîşen dida derdor.
Qala hevala Sorxwîn kirin, geleke zehmet e. Ji ber hevalên mîna wê pir kêm tên dîtin û nabe bextewariya her mirovekê bi wana re jiyan bike. Herî zêde jî, ev sekna wê bandora xwe li ser kesayetê min kir.
Li himberî jiyanê pir bi kelecan bû. Ji xwezayê re wateyekê mezin dida. Ji xwezayê pir hezdikir û dixwest di nav de bigere û bimeşe. Kesayeteke dij raber bû. Di nava perwerdê de jî tevlîbûneke xwe ya zêde û bi fêm kirin nêz dibû. Hem xwe perwerde dikir û hem jî hevalên xwe. Hem li qadên perwerdê, leşkerî, meriyet û di hemû aliyên kesayeta wê de taybetiyek di hate dîtin. Ev sekinandina wê bala her hevalekê dikişand. Her kes dixwest cem hevala Sorxwîn bimîne. Bi hevala Sorxwîn re jiyan bike.
Ji bo rêxistin û YJA Star, hevala Sorxwîn windahiyeke mezin bû. Şahadeta hevala Sorxwîn, tenê weke şahadetekê divê mirov negire dest. Ji ber bi şêwazê fedayitiyê gihişt merteba şahadetê. Di qadên herî zor de, ji bo rizgar kirina rêhevalên xwe, xwe feda kir. Li qadên têkoşînê yên Botanê de koçî cîhana nemiriyê kir.
Di pêngava 1’ê Hezîranê de li qadên weke Besta de cihê xwe girt. Yeke yek fermandariya van qadan, girt li ser xwe.
Di pir aliyan de rola xwe leyîst. Di operasyona Besta ya 2005’an de roleke mezin leyîst. Hişyariyeke mezin û pêşengtiyeke mezin kir. Dema ku hevalekî/ê di bin venêrîna hevala Sorxwîn de şehîd biketaya, ji xwe re maf nedidît. Ji bo ku tola wan hevalan hilîne, bersivekê ji şahadeta wan re bide, diket nava hewldanekê mezin. Ne bibûna bersiv di warê wijdanî de rihet nedibû. Çi qasî bi xebitiya jî têr nedît û dixwest tiştên hîn mezintir ji bo hevalên şehîd bike.
Gihiştina merteba şahadetê bûyerekê pîroz e. Lê tenê bi gotina şehîd ketin, ne bes e. Tola hevalên xwe rakirin, wana di jiyanê de dana jiyan din, li ser wan axaftin kirin û wana dayîna nas kirin, xalekê girîng e. Pêwîst dike hişyariyekê me hemû hevalan di vî warî de hebe.
Ji bo min jî gelek zehmet e ku dema li ser hevaleke şehîd diaxivim. Ev yek di hevala Sorxwîn de pir li pêş bû. Ji ber ku danasîna rêhevalên xwe, weke deynekê li ser milê xwe didît. Bi vê felsefê nêzîkatî dida çêkirin. Ji bo min yeke yek taybetmendiyekê ku her tim ji bo xwe mînak digrime. Hem hevala Sorxwîn û hem jî gruba ku pêre şehîd ketin, gelek taybet bûn. Hevalatiya wan a di jiyanê de, bedewiyên wan gelekî cuda bû.
Yek ji hevalên ku bi hevala Sorxwîn re şehîd ketin hevala Adar bû. Hevala Adar em bi hev re tevlî rêxistinê bibûn. Hevala Adar kesayeteke di warê heskirinê de, têkoşînê de, di warê sekinandina xwe de, xwestekê xwe yê ji meriyetê re mînak bû. Bi roxmê ku dema tevlî partiyê bû biçûk jî bû, lê ti carî ji berpirsyarî, ji têkoşînê nereviya û barê rêxistinê girt li ser milê xwe. Di jiyanê de gelek dihat heskirin.
Hevala Axîn jî, hevaleke ciwan bû. Hevalekê xwedî hêz bû. Bi têkoşîna xwe dihate nas kirin. Hemû hevalên din jî yên li cem hevala Sorxwîn şehîd ketin, hemû jî mînak bûn. Şahadeta wê grubê, hemû jî bandoreke xwe yê mezin li ser min da çêkirin.
Di felsefeya rêxistinê de rêhevalên şehîd dana nas kirin, erkekê pîroz e. Em jî weke rêhevalên hevala Sorxwîn, ji bo tiştên di dilê hevala Sorxwîn de nîvî maye pêkbînin û xwedî li daxwaziya wê derbikevin, têkoşîneke mezin em ê bidin. Em ê di rêya wana de bimeşin heya hemû xwestek û daxwaziya wan pêktînin. Şer were xwestin em ê şer bikin, xebat were xwestin em ê bixebitin.
Hevala Sorxwîn her tim di bîra me de ye û wê bimîne jî. Weke şexs jî ew di dilê me de jiyan dike. Di rojnivîska xwe de jî hevala Sorxwîn gelek tişt anîbûn ziman. Sadebûna hevala Sorxwîn a ji jiyanê re hêzeke mezin daye min. Hêlaye ku em bi awayekê rast berbi berpirsyariyên xwe ve rabin. Bi vê boneyê di kesayeta rêhevala Sorxwîn de hemû şehîdên şoreşê bi bîrtînim û bejna xwe li himberî wan ditewînim.
Silav û Rêzên Şoreşgerî
Roza AFRÎN
- Ayrıntılar
Dîrokê hertim mirovên leheng afirandiye. Di dîroka gelê me de jî yê wekî Egît, Erdal, Zîlan û Berîtan û bi hezaran erdnigariya Kurdistanê gerîla afirand û dîroka qehremanên bê nav dida jiyandin. Lê dîrokê wan ne dihate nivîsandin. Serheda dilbirîn gelek xort û ciwanên xwe dan vê axê. Hinek ji wan ên vê xakê bûn. Di dilê gel de kulîlkên berfînê bûn. Şîn dibûn di binê keviyên berfê de. Serî radikirin ji bona jiyana vî gelî. Canên xwe dikirin mertal. Ciwan û zarokên heviyên Ehmedê XANÊ wek çîroka Mem û Zînê evîn didan jiyan kirin. Ax bibû Zîna ciwan, bibû Memê têkoşîn dida bi dizî. Li zozan, li kiran dibûn hevalên berfê, hevalê sermê. Dibûn bersiva evîna Ehmedê Xanê. Heval Berxwedan bibû ewrekê biharê. Li Garzanê ewrê jiyanê berê xwe da Serhedê. Di sala 1996’an de dest bi gerîlatiyê dike. Li Botanê û li Serhedê karê xwe dimeşîne. Naskirina me di sala 2006’an de li Tendûrekê çebû. Gava min wî dît, min moralekî mezin jê girt. Gerîla bû, di cihê xwe de nedisekinî, yekî pir şiyar bû. Disiplîna wî nedihişt ku mirov bikeve nav kêmasiyan. Bi xwe bawer bû. Cesaret bi her tiştî didît û serde diçû. Sekne wî bi heybet û ti carî serî neditewant. Ji her alî de rêzikên (quralên) gerîlatiyê pêkdianî. Di meş, noqte û hwd. de hertim şiyar bû. Carna mirov digot: Heval Berxwedan razaye, lê gava tu tevgerekê piçuk bikirana pêre çavê xwe vedikir. Di milê leşkerî de ti carî tawîz nedida. Li ku bûya, her tişt dixist bin venêrîna xwe, şert û mercê gerîlatiyê pêkdianî. Gava dimeşiya kes pêre nedigehişt, bi lez tevdigeriya.
Nav û Paşnav: Berxwedan Koçer
Navê kod: Orhan Gezici
Cih û Dîroka Ji Dayîkbûnê: 1978 Bedlîs-
Cih û Dîroka Tevlîbûnê: 1996 İstanbûl
Cih û Dîroka şahadetê: 20. Avrêl.2008 Qaxizman-Qers (di pevçûnê de)
Rojek em li geliyê Zîlan bûn. Ş. Berxwedan, Ş. Karker, Ş. Gabar ( Koçer ), Ş. Sîpan, Ş. Brûsk û çend hevalên din ber destê sibê em gihiştin noqtê. Sarbûn şevên Tîrmehê. Eledaxa saradar ku nava noktê de keviyê berfê hebû, em lê sekinîn, lê xewa ti kesî jî nedihat. Cih zozan û derdor rût bû. Ji bo kes me nebîne pêwîst bû em ava xwe berî bibe roj bînin, me ji ber keviyê berfê digirt. Çend şaşal û reşoyekî me hebû. Lê tiştekî em bişewitînin tine bû. Ne gunî ne jî kerme, me reşo girti bû ji bo em çay çêkin. Lê em sermayê re seredar nakin. Kî derheqê sermayê de were! Tenê çay ew jî çênabe. Tama rêwîtiyê, jixwe di çay daye. Sisê anjî çar şivê me hebûn. Şûna petan her yek ji me çend torbe rakiribûn. Sibe ronî bûye lê xewa kesî nayê. Em derdora hevdu diçin û tên lê di hûndirê noktê de ji bona kes me nebîne ji nav keviran em dernediketin. Ş. Berxwedan ji me re çend bîranînên xwe got. Çawa çay çêkirine û hwd. di heman demê de got “ma tama gerîllatî çay çêkirin nîne?” hûn dizanin me ev çaydank ji Başûr heya vir me da pişta xwe anî. Niha jî em tê de çayekê venexwin qet xweş nabe. Bîranînekî dinê got: em li qada Çara bûn, nêzî Alahû Ekberan, dîsa ne gunî, ne jî kerme hebûn êja hûn dizanin me çawa çay çêkir? Hemû hevalan jê pirsî we çawa çêkir. Got, ka şivekî bînin torbekî derxin ezê nîşanî we bidim. Me şivek anî, torbeyek jî anî her kes bi heyr lê mêze dike. Kêra xwe ya bi destik qilaç derxist. Torbe li hev du pêça perçe kir. Şiv şikand kir çar perçe. Torbe li derdorê şivê gerand. Sê kevir anî çaydan danî ser, agir bi torbe xist şewitî agir daran girt. Her kesî digot ewê çawa bikele, bi vî agirî biçûk nakele. Ş. Berxwedan got: ew naylon û dar zû dikelîne. Ji ber ku min kuçik nizim çêkiriye. Hemû germahiya agir binê çaydanê dixe. Ewê zû bikele heyanî êvarê em bêçay namînin. Ji hevalan re qala çaya zozanan kir. Gerîla li ku be pêwîste ti kes cihê wî nezanibe. Qala çeperên binerd kir. Gava mirov di çeperan de be deng her mirov deşifre dike. Gava mirov di nav keviran de be, anjî hûndûrê newalekê de be dûman mirovan deşifre dike. Niha em nava keviran de ne wê çi me deşifre bike… Hertim tişta ku jiya bû wekî bîranîn dianî ser ziman. Tecrûba xwe ya jiyanî û tecrûba xwe ya gerîlatî bi hevalan re parve dikir. Gava ku digot hem dikeniya hem jî rexne dikir û him jî tecrûba xwe dixwast bide hevalan. Hertim wekî pirsekî ji mirov dikir. Ew roj bi torbeyekî û bi şivekî heyanî êvarê çar caran çay çêkir. Şev gava dimeşiya hertim çeka xwe di destê xwe de digirt. Ne di avêt milê xwe. Ji bo ger tiştek çêbibe hertim amade bû. Saat 12’ê şevê bû, em ketin cihekî xeteriyê xwe heyî. Gund û zomên çaşan bûn. Em bêdeng û pir bi dizî dimeşiyan. Ew li pêşbû ez jî li pey wî bûm. Em ketin nava newalekî biçûk. Ew beziya ez jî li pey wî beziyam. Çawa derket li ser lêva dolê dengê fîşengek hat. Hevalên din re kir qîr got xwe bavên erdê. Her kesî xwe avête erdê ez li ser lingan mam. Ji min re got çibû çima xwe naavêjî erdê, min got çima ez xwe bavêjim erdê tiştek tuneye. Min got, te qeza kir. Got, na qezaya çi? Ka çeka xwe binêre. Emniyeta çeka te vekiriye. Lê nihêrî got rast e. Min got destê xwe bide namûyê dîsa got raste germ e. Min got te bawer kir, got raste. Got, ka rabin heval em lez kin, zû xwe ji vêderê dûrbixin. Ew roj em li zozanan di hûndurê dolekê de man. Tenê derdora me majyak(qirşik) hebûn. Heyanî êvarê em di nav wê dole de man. Şivanek sibê heyanî evarê li derdora me diçû û dihat û em nedîtin. Lê şivanekî din, pezê xwe winda kiribû, berê evarê bû û li pezê xwe digeriya. Berî bibe tarî ji bo ku pezê xwe bibîne ket nav dolê û ber bi me ve hat. Me xwe baş veşart. Zilam hat serserê me. Ş. Berxwedan rabû zilam pêşwazî kir. Jê re got rûne, zilam rûnişt û şok bû, lalbibû. Wile wile wî bû, nezanîbû çi dibêje. Ş. Berxwedan ew aş kir. Zilam piçek ser hişe xwe ve hat. Lê dîsa ditirsiya. Ş. Berxwedan rûyê xwe berdabû, dirêj bibû ji ber wê jî zilam jê pir ditirsiya. Ş. Berxwedan em dane nasîn. Zilam êdî hêdî hêdî bi ser xwe ve dihat. Me zilam li cem xwe hişt heyanî tarî baş kete erdê, pişt re jî me berda. Zilam dema ji me qetiya giriya wisa çû.
Gava em di rê de dihatin cihê ku lê derbas bûbû bi me dida nasîn. Ji ber ku berê li van deran mabû, bîranînên xwe jî nûve bi bîrdianî. Wekî di şer de ber çavê xwe re derbas dikir. Em gehiştin Sînega, ji me re qala bîranîna xwe yta birîndariyê bi bîr anî û nefesekî kûr kişand.
Di sala 1998, meha Tîrmehê dikevin pevçûnê li Sînega. Digot: em noxtê bûn, berdestê sibê dijmin derdorê me girtin. Bi panzêr û tanga dihatin ser me. Şer serê sibê zû dest pêkir. Cihê me kevir, wekî qeleyekî bû. Quçekî kevir li herdere hakim bû. Me pir rihet mevziyên xwe girt. Pevçûn destpêkir. Du heval şehîd ketin, hevalê Nûman ji Amedê bû. Hevalê Akîf jî ji Rojava bû. Em sê heval jî birîndarbûn. Ez ji lingê xwe û pişta xwe birîndar bûm. Piştî tarî kete erdê min xwe ji cihê pevçûnê dûr xist. Min cihek dît û xwe xiste wir. Dijmin roja dinê cihekî pir nêzî min bû, heta êvarê li ber min çûn û hatin lê ez nedîtim. Hevalên din jî birîndarên din birin, ez ji wan qetiyabûm. Min nikaribû xwe bidim ser lingê xwe, min xwe bi erdê ve xişkand û ez du roja wisa li ser zikê xwe diçûm. Piştî du roja min xwe gihand zomekê. Li min xwedî derketin derman anîn û birîna min paqij kirin. Li dervayî zomê kunek hebû. Min birin xistin wê derê. Her roj dihatin birînên min pansûman dikirin û li min dinêhirîn. Piştî mehekî şûn de ez ser xwe ve hatim û min pir bîrya hevalan kiribû. Lê min nizanîbu ku dijmin propaganda kiriye gotine, me yek girtiye birîndar e û em her roj wî bi xwe re digerînin. Herkesî nas dike û wê navê we hemûyan bêje. Ji ber vê jî gundî ditirsiyan û ji hevalan aciz bibûn. Ew zoma ku ez lê bûm jî ditirsiyan û dixwastin ez rojek zûtir ji wir biçim. Ev gotinên ku dijmin dike jî heval jî guhdardikin, demekî bawer nakin lê piştî wext ser re derbas bû û agahiyek jî nagirin êdî ew jî bawer dikin. Lê min dîsa nikarîbû baş xwe ser pîya bigrim, ne dar ne jî gopal hebû. Min qarnasa xwe ji xwe re kiribû gopal. Min ji wê zomê xatir xwest û ez ji wir dûrketim. Ew cihê ku despêkê dema ez birîndarbûm, cihê ku ez lê mam ji malekê re dibêjin mala bavê Berxwedan. Ez ketim rê û ez li hevalan digeriyam. Ez difikiryam gelo ezê hevalan li ku bibînim. Min berê xwe da gera Sînega, ber êvar bû min xwe nezî zomekî kir. Ez çûm zomê ji min bawer nekirin. Gotin em hevalan nasnakin qet nehatine vir. Demê ku min xwest derheqê hevalan de ji wan agahî bigrim gotin hinek mirov tên. Min ji wan pirsî ew kî ne? Gotim em nas nakin. Min xwe da kêlekê, hevalbûn berbi malê ve hatin. Xwediyê malê çû pêşiya wan hîna wan fêm nekirî min qîr kir xwe ji kêyfa avête hevalan min ew hemêz kirin. Heval şaşmabûn, lê demê min ew hemêz kirin ew jî mecbûr man û ez hemêz kirim. Hevala despêkê ser çavê min kontrol kirin bi destê xwe ve mêzekirin ka guhê min rastî jî hatiye qut kirin an na. Piştî wê wan jî fêmkir ku tiştê ku dijmin belavkiribû derewbûn. Bi wê kêfxweşiyê em çûn cem hevalên din jî. Çawa hevalan got, hevalê Berxwedan hat hevalê Yaşar û hevalê Delîl jî ji çeperan derketin derve keyfa wan jî pir xweş bû. Wê carê jî me hev du sax dîtibû. Ji ber wê jî ez pir hestiyar dibim. Gava hevalê Berxwedan ew bîranîna xwe dianî ziman, te digot qey ji nû ve zindî dibe. Niha ew her sê heval jî şehîd in. Şehîd Berxwedan, Şehîd Yaşar Şehîd Delîl. Ê mane em in ew bîranîna zindî mirov dibe demên kûr û dûr. Ka were bîranînekî bibêje û pişt re koç bike û bikeve nav karwanê şehîdan. Mirov bi hevalê Berxwedan re hertim zindîbû. Mirov digirt dibir dixist nav deryaya jiyanê. Qala bûyerên ku jiyan kiribu û mirov jî pêre dibû heval û diçû diçû.
Heval, rêwîtiya bi te re rastî jî xweş bû. Heval, te me hişt û kuve diçî. Em jî bi te re bibin Hemze, Şoreş, Brusk, Sîpan em jî bibin şervanên te. Heval me jî bibe. Benda te ye heval Seyfî, hêviya herema Çara dîtina Şoreş, hesreta warê bav û kalan. Wê ax maç bikira, gundê xwe bidîtibana. Ji tolê re xwe deyîndar didît Hemze yê pehlewan. Wê xwasteka hevalê Çiya aniya cih. Wê çaxê dilê wî rihet bibûya. Kenê Sîpan bû Ava Erez bêdeng dikir. Dibû pirek ji dilê hevaltiyê re. Ma Brûsk nînbû destê xwe dihejand. Bawerkin ew cara dawiyê dîtina me ye, bi xatirê we heval. Dîsa çend cara pişt xwe mêze kir digot, ne tenê pêşî, piştî xwe jî ava bikin silav silav…
Pênç hêvî bûn, avek bi xurş xwe ji çemê evîna Sîdar berdan ser ava çemê dirêj ê Erez. Zelal bûn hêviya herema Çara, ji ber ku Hevalê Seyfî, Hevalê Mahîr û bi dehan şehîdên bê gor û nediyar. Bendê bûn, alan rakin, bînin daynin serserê Allah Ekber. Ew ê li ber bayê biheje, li ser tirba şehîdan. Bê gor digotin, lê gora me dilê gelê me ye, her çiqas cih ne diyar be jî.
Di sala 2008’an de Hevalê Berxwedan û çend hevalên xwe dê ji Çemçê derbasî herema Çara bûbûna. Heval ji bo derbasbûna ava Erez diçin cihekî nêzîkî Kaxizmanê disekinin û ew pênç heval di 20’ê meha Avrêla sala 2008’an di encama komployekê dikevin pevçûnekê. Heval Berxwedan hetanî êvarê li berxwe dide û ji ber ku hevalên dinê şehîd ketine ew jî paşta hatinê qebûl nake û şehîd dikeve. Hêviyê Heval Berxwedan, Heval Hemze, Heval Brûsk, Heval Şoreş, Heval Sîpan negihiştin cihê xwe. Ji me re ala destê xwe hiştin, bi cih anîna erkê em ê bi cih bînin.
23. Sibat 2010 ÇEMÇÊ
DEMAGIRÎ
- Ayrıntılar
Min herî dawî, beriya niha bi 2 salan ji biryargeha navendî ya HPG’ê re, di payîza sala 2004’an de dema ku filîma Bêrîtan wek xeyalekê bû, rapora xwe nivîsî. Di wan rojên ku min bi xwe jî hê bi temamî ji xwe bawer nedikir, di rapora ku min nivîsî de, min qet bi ti şêweyî bawer nekir ku bi dudilî û bigumanî nêzikatî pêş bikeve. Her min bawer kir ku edaleteke gerîla ya ku jiyan dike heye û di nava vê rêxistinê de her zindiyek zû yan jî dereng, bi xweşikbûn an jî bi kirêtiya xwe ve wê bighêje cihê ku heq kiriye. Bi vê baweriyê bi rihetiya dil re, tevlî qada ku em jêre dibêjin jiyan bûm, ango bi qadên gerîla yên ku kesayetên me tê de di pêvajoyên afrandinê re derbas dibe bûm yek. Li wê derê, wê hest û hizrên min bigihiştana tiştên ku layîqê ne...
Dixwazim rapora xwe bi nû kirina van sozên xwe ve destpê bikim...
Min çavên xwe di van axan de li cîhanê venekir û tê de mezin nebûm. Min tenê çiyayên vî welatî ku jê re dibêjin Kurdistan dît. Her wiha çirayên bajarên ku ji dûr ve xûya dikirin.... Lê ez di avên herikîn de şil bûm, li ser latên wê yên bilind re meşiyam... Min di germahiya havînê de xwêhdan da... Li van deran hevalên min çêbûn, hevalên min hatin kuştin. Min li pişt wan hêsrên çavan barand. Di hinek deman de bi mirovên ku min tenê wêneyê wan kişandiye re jiyan kir. Heman xwarin, heman betanî û heman serma bi wan re parve kir. Bûm şahidê mirina wan.
Êdî tu cihê ku tê re derbas bûme li dawiyê, ango li pişt min namîne. Her çiqa bimeşim û biçim jî êdî nikarim tu deman li pey xwe bihêlim. Di vê erdnîgariya mezin de weke ku di mala xwe de me. Dema ku çiya bi çiya digerim, di her latekê de sîmaya gerîlayekê/î ku nas dikim dibînim, dengê kenê hevaleke/î ku min pir jê hez kiriye dibihîsim. Wekî ku di xaniyên mala xwe de digerim, digerim di vê erdnîgariyê de. Tu tişt ne dûre, tu tişt ne biyaniye...
Di van rojên ku wekî herikîna avan zû derbas dibin de, di nava bangawaziyan de digerim. Her tiştê ku min dîtiye û destê xwe pê kiriye, wekî ku ji min re bangî zemanekî dike. Misoger tiştekî ku di paşerojê de hatiye jiyan kirin vedibêje. Li vê derê hemî deman di nava hev de jiyan dikim. Min berê nedizanibû ku tevahî lat û kevirên di van çiyan de xwedî demek wiha bi watedarin. Ji bo ku vê rastiyê fêm bikim, pêdivî bi salan hebû... Di dawiyê de fêrbûm ku ew ne wekî mirovan in. Her dibînim ku ew ti tiştî li pey xwe nahêlin, li kêleka wê re derbas nabin û naçin, hes kirina min a ji van latan re, ji van kevir û avan re zêdetir dibe. Carnan ez jî dixwazim wekî kevirekî tevahî deman di xwe de kom bikim, hemû rûyên ku min nas kiriye, hemî sozên ku min bihîstine dixwazim di xwe de veşêrim. Carnan dixwazim weke zinarekî tena xwe bisekinim.
Dizanim, nas dikim û hez dikim. Ev welat êdî bû welatê min...
Beriya niha bi demekê, min xwe li van deran biyanî hîs dikir. Dihizirîm ku ezê rojekê vegerim bajarê di qeraxa deryayê de, ew bajarê ku tê de hatime cîhanê û mezin bûme. Min digo qey çiya û derya pir ji hev dûr in. Lê, demê bi şêweyê herî xweşik ji min re nîşan da ku çiya û derya pir dişibin hevdû.
Wekî ku min got; ev welat bû welatê min. Min destpêka her tiştî di vir de jiyan kir. Hevalên min ên destpêkê, êşên min ên destpêkê, xemgîniyên min ên destpêkê û heskirina min a destpêkê... Min mirin cara yekê li vir dît, pir destpêkên ku nikarim pênase bikim, min li vir jiyan kir. Min di van çiyan de her tim dest bi tiştên nû kir. Her ku min çavên xwe bi zayîna her rojekê re vedikir, kelecana ku min jiyan dikir, besî min bû.
Ji xwe ez jî, ji vê hez dikim û tişta ku qet nikarim dev jê berdim jî ev e...
Ger bixwazî em hilkşên cihên herî bilind, ger bixwazî em xwe berdin cihên herî kûr... li van deran her dem tiştên nû me pêşwazî dikin. Şexs her dem ji xwe re asoyên nû vedike. Ger em hilkşên heman lûtkeyan, tu tişt, tu dem xwe dûbare nake. Her çiyayek asoya xwe ava dike. Aso di lûtkeya her çiyayekî de cûda xûya dike û roj her êvar bi rengek cûda diçe ava.
Niha di van axên ku dikarim bêjim welatê min e, êdî dema tiştên ku di van xakan de hatiye jiyan kirin malê demekê kirin. Ev gotina ku min beriya filîma Bêrîtan bi dudilî gotibû, niha bi baweriyeke mezin ve dibêjim. Dixwazim tiştên ku li vir hatine jiyan kirin, zindî bihêlim. Ango wek bîranîn... Bîranîn, tê wateya bi bîr xistin û rizgar kirin. Ji bîr kirin jî tê wateya winda kirin û li pey xwe hiştin. Ji ber wê jî wekî me hemiyan, ez jî tu tiştî ji bîr nakim, bi xwe re radikim...
Lê mejiyê kê ji me, dikare barek ji van kêliyên ku tên jiyan kirin rake. Em çiqa dikarin van kêliyên bi wate bighînin pêşerojeke nû... Ma kî ji me dikare meydanê ji hilweşînên demê re bixwîne... hest, raman û dîmenên ku di mejiyê me de qeyît bûne, malê her tiştî kirin, ji bo me erkekî ku jê nayê revandine.
Ger em tiştên di van çiyan de hatine jiyan kirin, negihînin her kesî, ango neghînin tevahî mirovahiyê, wê ev bibe gunehê me yê herî mezin. Yek ji sedemên ku wisa li pey xebatên xwe bi israr dibezim jî ev rastî bi xwe ye. Ne hêrs, ne jî xwesteka karbendî ye, tişta ku min dide bezandin. Xwesteka xwedî derketina li hevalên xwe, tiştên ku min şahidî jêre kiriye... yê ku min dide bezandin, xwesteka xwedî derketina li xwe ye.
Ji ber wê ye ku careke din di sînemayê de israr dikim. Dibêjim ku, sînema dikare van tiştên ku hatine jiyan kirin, vê jiyana ku me navê PKK lê kiriye, vebêje. Dibe ku di nava ewqa zêdebûna kar de wê pir biçûk be, lê ewê raboriya çiyayên wê, zarokên van çiyayan û gelê Kurd vebêje. Ger di nava vî şerî de tiştek kêm, ango nîvçe ma ye hebe, ew jî sînemaya gerîla bi xwe ye.
Dixwazim bi rêya sînemayê, bersiv bidim vê dema ku tevahî xiyanet û kesên xwapînok hewl didin gelekî bifroşin û hafîzeya gelê Kurd şaş bidin sepandin. Ji bo ku dîroka reş û ev ketîbûyîn bê şkandin, ez jî dixwazim tiştekî bikim.
Min tu carî ev şer wekî we jiyan nekir. Di berpirsyariya gerîlayekî de min ev şer negirte ser milê xwe. Min nekarî vî şerî di eniyên pêş de, bi hilke hilka nefesê ve jiyan bikim. Di van salên ku min di nava wan de jiyan kirî, yek ji kesên ku xemgîniya herî kûr a gavekê paşde mayînê jiyan dike jî ezim. Dibe ku ger min bikariba weke gerîlayekî herî ji rêzê jiyan bikira, kêmek jî ba, wê dilê min rihet ba.
Pir baş di ferqa vê de me...
Gerîla her tiştê me ye. Ger rojekê gerîla bin bikeve, her tişt bin dikeve. Li pey wê ne nivîs, ne wêne û ne jî fîlîm dimîne... Ji ber wê li virim. Ger sînemayekê çêkim, encex bikaribim li vir çê bikim.
Ji ber wê ye ku piştî du salan, careke din pêşniyara xwe li vir, pêşkêşî gerîla dikim. Ger ezê tiştekî bixwazim, tenê ezê ji wan bixwazim, ger ezê dest vekim, tenê ezê ji wan re vekim destên xwe û ger ezê xizmet bikim, tenê ezê ji wan re xizmet bikim. Ez pêşeroja xwe ji gerîla dixwazim. Firsenda ku wê ji min re bê dayîn, careke din ji wan bendewarî dikim.
Dibe were gotin ku, cihê van karan ne ev der e. Lê ez dixwazim li vir pêş bixim vê xebatê. Ji ber ku ez ji vî cihî û ji mirovên wê bawer dikim. Di ferqê de me ku ev kar di qadên cûda de jî dikare bê çêkirin. Pir hevalên me yên di vê idîayê de jî henin. Lê ez ji bo sînemaya gerîla heme. Di asta ku em gihiştinê de gelê me dibe şahîd ku çiqasî sînemaya gerîla ji hunermend û ronakbîrên Kurd re rê nîşan dide. Weke ku gerîla di siyasetê de heye, di hunera Kurdî de jî xwedî rolek diyarker e.
Erkên rojane yên ku hun ji min bendewarî dikin henin. Vana qet, bi ti awayî pişt guhê xwe re navêjim. Ev tiştên ku we diyar kirin bi salan e min kir û ezê berdewam bikim. Lê belê di vê astê de dixwazim tiştekî ji xwe re û ji gerîla re ava bikim. Dixwazim gaveke din pêşde biçim... bendewarî dikim ku firsenda ava kirina sînemaya gerîla ji min re bê nasîn. Dema ku min ev pêşniyara xwe beriya du salan pêş xist, nêzikatiyeke HPG’ê ya bi vî awayî nîn bû. Di ferqê de me ku ji bo niha jî tune ye. Dibe ku piştî du salan jî tune be...
Lê dema hatim vê rêxistinê di hundurê min de hestekî ku min jiyan dikir hebû. Ezê jî tiştekî nû di vê rêxistinê de pêş bixim. Salên min di heyecana vê hestê de derbas bûn. Kêm jî be her ku min tiştek pêş dixist, min zêdetir hîs kir ku ayîdê min e. Her ku pêş dixim, zêdetir hîs dikim ku ez jî ayîdê wê me.
Çîroka Egîd xwediyê guleya yekemîn û îsyana destpêkê ya zarokekî ku xiyanet li xeyalên xwe nekiriye, di nava hedefên min de ye.
Bawer dikim ku ezê vê xebatê bi ekîba xwe re bi ser bixim. Ev jî bi dilek vekirî diyar kirin wê herî rast be. Nikarim hevalên xwe yên ku bi wan re xebitîm ji bîra bikim. Nikarim di qeraxekê de wan bihêlim. Piştî xebatên ku me qehra wê bi hev re kişand, dihizirm ku ji bîr kirina wan nakeve nava exlaqa rêhevaltiyê. Rêber APO digot ku; “Dostanî beriya rêhevaltiyê tê”. Ez jî ji tevahî dilê xwe ji vê rastiyê bi bawer im...
Di van çiyan de mezin bûm û di van çiyan de pijiyam. Hem fikrên xwe, hem karbendiya xwe, hem jî hez kirina xwe, min di van çiyan de bi dest xist. Di her destpêkirinek nû de, min bawer kir ku vexwarina ava Çarçêla, bêhn kirina sosinên wê, wê ji min re oxirê bîne. Ev mesken û rêhevalên azadiyê xeyalên min dane min. Bi qasî ku ezê tu carî bawer nekim, min li vir ji xwe bawer kir û bi qasî ku ezê tu carî nikaribim biafirînim, min kar di vir de di nava gerîla de afrand. Nikarim van hemiyan ji bîra bikim...
Ezê ti carî bê rêziyê ji van nirxan re nekim...
Hezkirinên xwe yên bê dawî pêşkêşî tevahî şervan û fermandarên HPG’ê dikim û serkeftinê ji wan re dixwazim...
Silav û rêzên şoreşgerî
(ji pênûsa Şehîd Xelîl Dax)
- Ayrıntılar
Nav û Paşnav: Sason Rojhilat
Navê Kod: Jêhat Rotsas
Cih û Dîroka Ji Dayîkbûnê: 1989-Urmiye
Cih û Dîroka Tevlîbûnê: Îlon-2005 Xakurkê
Cih û Dîroka Şahadetê:10`ê Avrêlê 2009 li Botanê-Besta di encama pevçûnê de
Naskirina min a bi heval Sason di sala 2008’an de çêbû. Rûyê wî yê biken, bejna wî ya zirav, kelecana wî ya bi hêz xwe bi hevalan dida naskirin.
Ji bona derbasî Botanê bibe, bi daxwaziya xwe ya bêhempa tevlî refên Xabûr bû. Heval Sason ji Rojhilatê Kurdîstanê bû, heyanî Bakurê Kurdîstanê bi hestên xwe yên paqij meşiya. Dijminê hov her tim dixwest parçeyên Kurdistanê an jî gelê Kurdistanê ji hevdû qût bike. Lê belê bi derketina tevgera PKK’ê, ev mebesta dijmin, ango planên dijmin hemû vala derxist. Bi sedan ciwanên Rojhilatên Kurdistanê dest dan destê Rêber APO, tevlî nava karvanên azadiyê bûn. Yek jî ji wan ciwanan heval Sason bû. Dema mirov heval didît, hêza ku li hember jiyanê didît, mirov jê hêz digirt. Di nava jiyanê de tu caran nedizanî di cihê xwe de bisekine. Ji hevalan re xizmet kirin ji bo xwe wek kêf didît.
Temenê wî di navbera 17-18 salî bû. Kî di kîjan dîroka partiyan an jî sorêşên cîhanê de dîtiye ku ciwanek di wî temenê de bi hêzek wiha, bi coşek wiha tevlî şer bûye û bimeşeke bêhempa ve ber bi azadiyê ve dibaze.
Heval Sason cihê xwe di nava dilê HPG de bir tîpên zêrîn nivîsand. Di konferansa HPG a 5’emîn de bû sembola ciwanan û xelata ciwantiyê hate dayîn. Di sala 2009’ an de li Besta, Geliyê Hêzil Gundê Diryan di 11’ê Nîsanê de bi encama operasyoneke dijminê xwînxwar tevlî karvanên şehîdan bû.
Heval Sason, te bi hêviyên xwe, bi hestên xwe, bi coşa xwe û bi xwîna xwe xemiland çiyayên Kurdistanê. Tu bûyî sembola ciwanên Kurdistanê. Di dilê hemû azadîxwazan de te textê xwe çekir. Te navê xwe li ser xaka pîroz bi tîpên zêrîn nivîsand. Te hevala Sorxwîn, hevalê Ferhat, hevalê Kurtay, hevala Nûda, hevala Axîn û hevalê Şiyar bi tenê nehişt. Bila rihê te şad be.
Bila xwînxwar baş bizane, wê tu caran kêyfxweş nebe. Wê bi hezaran şervanên azadiyê di rêka heval Sason û hevalên wî de bimeşin. Wê nehêlin dijmin bi rehetî di xaka we ya pîroz de jiyan bike.
Silav û Rêzên Şoreşgerî
Agîd Goyî
- Ayrıntılar
Gotinên pêşiya; ewr hatin Bota ga bajon cota, lê ewr hatin Badînî ga bikêşin kadînê. Di van rojên em di nav da dibihurin welatê me, ba-bager û ewrê Badînî pêkve tevdigerin. Ba-bager ji bo xewn û xeyalên xwe yê metingerî ewran-ezmanan çep, rast, jêr û jor tevdidin. Bêhna bêbextiyê ji vê tevdanê tê, ev tevdan bêserî û bêberpirsyarî yê dîrokî dilopên ava şêlû dirijîne. Ava şêlû bêberhem e, çavkaniya jiyanê hemû şîn- şînahî digire, pêşeroja tovên civakê hişk dike, dahatû lê nîne. Ava şêlû bibare xem dibare, pîremêr-pîrejin serê xwe lêdin “tev lo mal wêran” bêjin.
Ev ewrê bêbext çima digerin? Çima, welatê me hînde xweş, dewlemend, an jî erdnîgariya wê pir stratejîk e? Belê ev tev jî rast in, lê di baweriya me de pirsgirêk ne tenê ev in. Ji ber ku çi dewlemendiya ser erd an jî bin erd (hemû jî) mêtingerê cîhanê bê asteng, bê pirsgirêk derdixin dibin. Wek mînak; bakurê welat ne tenê dewlemendiya ser erd an jî bin erd serpêhatiyên me, mêjiyê civaka me bermahiyên dîrokî talan dikin, bin av, bin ax dikin cîhan bê deng e, xweza kêlî bi kêlî, rojane talan dibe, ava Firat, Dîcle û Erez herwiha rûbarên din, çawa dixwazin rê didin, bendava çêdikin. Rojhilatê welat ji Bakurê welat kanbaxtir e, ji ber ku li wir bê sînor e, her tiştî bi navê “Xwedêyê dilovan” dibêjin û çêdikin, û kesekî/ê ku hesap bipirse jî nîn e yan jî hebe kêm e, lewaz e.
Başurê welat, tev lo ko tev lo, di talanê de naşibe ti cihê cîhanê- naşibe ji ber ku bêdestûr e, bêpîvan e. Aborî, talan li ser talan e. Gel di asta mirinê de ji hilberîna çandinî qut e, karistan (lê em mafên wan nexwin, cihê mirîşkan, cihê avê, cihê ar, her wiha cihê beton, asfalt hene. Lê xwediyên van jî bi giranî Tirk an jî Îranî, lê bîrê Petrolê Emerîkî- Îngîlîz, ber destê wan jî Tirk in) kurdê me jî yan pêşmerge yan jî bêkar in. Lê di her malê de bi navê malbetê Şêhîdan, pîrîtî, her wiha bi navê alîkarîya Y N herkes maişeke digire. Lê civak dewlemendiya welatê xwe nasnake, çi çi ye, ji ku de diçe, bo çi ye? Pirsyar nîne.
Pirsyar! Gotin temam, lê paşta kîngê çi bê serê te, ne dîyare. Ji ber vê jî gel pirsan nake, govend digire, rojên Înî dertê çol û banî deşarj dibe. Gel westiyaye, her malî li himberî rejîma Faşîzma ereb bi dehan can daye, birakujî ji her dilekî kul rijandiye, xwîna rijandiye, birîna wan hê nû ye. Revşenbîriya ku pêşengtî bike, bêdeng e yan jî hatiye bêdenk-kirinê, kesên zanist, pisporê teknîkî pir kêmin, ên hene jî bê derfet in, şîrketên-karmendên biyanî rê nadin wan daku bi serbixwe ki bo berjewendiyên gelê xwe karbikin.
Welatekî ku % 47 axa wê hê jî li destê dagirkerê Iraqê daye; bajarê Musul, Kerkuk ( baba gur gur) Şengal, Mexmur, Ciyayê Hemrîn û herêma Xaneqîn, walatekî ku; sê îdare lê heye, yek Silêmanî û girêdayî wê Ranya, Çarqurne, Koysancak, Helepçe, Qeledizê û gelek navçên din, Îdara dudu, Hewler; Zaxo, Dohuk, Dîana, Şaqlawa, Amedî û gelen navçên din. Îdara sêyem bêjin ne rast e lê em bêjin qada sêyem Parasdina Medya; çîyayên, Gara, Metîna, Heftanîn, Zap (yanî ji bajarê Amedî des pê dike heya Çiyayê Barzan û ji alîkî Bakur ve Navça Çelê,) Zagros, Xakurkê, Hekgurt, Qendîl, Asos û gelek gund navçe digire nav xwe.
Bîraderê Hewlerê dibêjin “emê serxwebûnê ragihînin” baş e kê naxweze çav birije, lê pirsyarek heye; axa welat % 47 di destê dagirkeran de ye, tu di nav xwe de parçe parçe yî, du saziyê polês, du saziyê dadgeh, du saziyê pêşmerge, du saziyê îstîxbaratê, du saziyê aborî û ya herî girîng gel ne du bendî- du alî, ji gelek aliyan ve parçe bûye, hûn ê çawa “serxwebûn”a xwe pêk bînin? Tev lo…
Birader, birano baş e çend gotinê din; niha Y. N. ( yekîtiya netewan) temsîla netewên xwedî al û nasname ne, her wiha ev netew, an jî dewlet di vê derê da bi navê netewa wan odekî wan û ala wan jî daliqandî. Fîlîstîn em baş an jî nebaş, çi dibêjin bibêjin lê di Y.N. de temsîla wê heye, di qada navnetewî de tevli civînan dibe, baş e em Kurd, teybet jî deshilatdariya Başurê welat ev 23 sal in we ji bo ku bikevin di nava yekîtiya netewan çikir û çima neketinê? Ez bawer im hûn ê nebêjin “PKK astenk kir” lê PKK bixweze jî nikare, ji ber ku Waşîngton û London PKK`ê hez nakin.
Ewr ji Badîna radibin, ev çar bêbextî berê xwe daye Başurê Rojava, rewşa îro dişibe 1992. Başur Şoreşa gel çêbibû, hêzên dagirkerê Iraqê gel ji Başurê Kurdistanê derxistibû û xwe sazdikir, parlementoya xwe ava dikir. Ev rewş hemû Kurda dilşa kiribû, xewna Ehmendê Xanê û Hecî Qadîrî Koy bi cih dihat, lê mixabin ew parlemanto nebû cihê pirsgirêkên gelê Kurd çareserbike, biryara birakujî da û li ser vî şerê birakujî des pê kir heyanî 2000`an jî berdewam kir.
1992`an çi bûye? Başur şoreşa gel pêk hatiye, ev rewş di hemû gelê kurd de heviyê şoreşa azadiyê geş kirîbû û Bakurê welat pêla serhildana gel di asteke şoreşê de pêş bû, gerîla amadekariyên pêngavên şoreşê dikir, bakur devlata Tirk êdî rojên dawî dijiya, ha birakujî di vê merhelê de kete meriyetê, şoreş ji piştê de kêrkir. Serokwezîrê tirk ê wê demê Tansu Çîller di 1994`an de digot “me di 1992`an de welatê wendakirî paşta qezeç kir-girt” lê îro 2014, di navberê de 22 sal derbasbû. Rojavayê welat şoreş çêbûye
2014 welat û gelê me çawaye? Her wiha rewşa Cîhan û herêma Rojhilata Navîn çawaye? Bêguman nirxandinekî berfireh dixweze lê em tenê çend têbinî rêz bikin. Cîhan şerê sar, sosyalîzma pêkhatî nû hilweşiyayî nîne, devlet netewên cîhanê sînorên xwe ji kesekî re venekîrî nîne yan jî bûyerên pêk dihatin kesî nedibihîst, kuştin, talan, dagirkirin bêdokîman diman, gelan raya xwe diyar nedikirin lê niha şoreşa teknîkî êdî zarokekî/ê deh- danzdeh salî jî bûyeran dişopîne û bûyeran dike nûçe, ango tu tiştekî tarî namîne.
Li Kurdistanê di nava parçeyan de peywendî nîn bû niha teknîk û rasterast jî rojane pêywendî çêdibin, li serê sed sala 20`an de dagirkeran parçekirina sînor, di salên 90`an de ruh jî parçe bûbû lê êdî îro ew dem nîn e yekîtiya netewî, giyana pêşketiye- êdî êşa kurdekî/ê êşa herkesî ye. Her wiha rêxistinên Kurd jî ne di warê bîr û bawerî de û ne jî di warê çand û çînayetî de wek berê ne. Wek mînak; PDK êdî wek berê bi destê axa û serokeşîran nikare gel bi rêve bibe, her wiha Pêşmergên berê giranî nexwendîbûn, ên niha dixwînîn, tekîlîyên wan bi cîhanê û parçên Kurdistanê re hene. Hestên teng, herêmî êdî cihê xwe ji hestên netewî re hiştiye. Bi gişti gelê Başur êdî xwedî ramanê yekîtiya gelê kurd e. Her wiha di başur de gelek hizbî pêşketiye, vîna gel kêm jî be derketiye pêş. Di ilbijartina parlemena Iraqê de, gel raya xwe bi aşkere danî holê ku nezan nîn e, bê vîn nîn e.
PKK jî ne PKK`eya salên 92`î ye. Hêza bîrdozî, polîtik û rêxistînî asta xwe ya herî bi bandor e, bandora wê ne tenê heremekî yan jî beşekî walat; rojhilata navîn-polîtkaya cîhanê bi ser rojhilata navîn tesîrdike. Mînaka vê yê herî bi bandor Sûrî û Rojava ye. Her wiha gerîla hem Rojhilatê welat seran serên çiyayên Zagrosan, bakurê walat li her qadî gerîla heye, başurê mezin Asos heya Zaxo hemû çiya bi berfirehî xwe bi cih kiriye. Dervayê welat Avrupa, Kafkasya, Balkananan, qada Rûsya-Asya Navîn di nav girsaya gelê kurd û gelên din xwe bi cih kiriye. Li Latîn Amerîka bi gelên bindest û rexistinên şoreşger re dostanî pêşketiye. Sedan sazîyên ragahandinê hene. Ya herî girîng, jina kurd nifteya şoreşê bi dest xistiye.
Niha PDK êrîşekî bêwate, derveyî armancên gelê Kurd, li himberî rêxistinên welatparêz daye despê kirinê, gelo çima, çima vê demê? PDK çi dibêje; dibêje ku “ezê ji bo xweseriyî- dewletekî serbixwe biçim referandûmê” baş e biçin! Kî/ê pêşiya we girtiye? Ma pêş referandûma we, pêş Kurdistaneke demokratîk saziyên bêçek, bêtundî jî asteng in? An jî aqilmendên ku di salên 1992`an de ji we re digotin “hûn li dijî PKK`ê şer bikin em ê jî Kurdistana we nas bikin, nasnameya we ya siyasî di qada navnetewî de bidin nasîn” niha jî, ji we re “ger hûn şoreşa Rojava asteng bikin, hûn ji Iraqê qutbin em ê dewleta we nas bikin” dibêjin! Tewlo tewlo….xem seyalekî baş e.
Derencan di 1992`an de PKK têk neçû lê gelê Kurd, Kurdistanî berdêlên giranbiha dan, deh hezaran şêhîd, 4 hezar gund wêranbûn, birakujî di navbera gelê kurd de birînên kûr vekir, ji hemû aliyan ve ciwanên kurd ên hêja candan. A herî girîng gelê kurd şoraşa xwe berbi xetereyê ve jîya; şoreş dirêj bû, lê ne PKK têkçû û ne jî himberî vê Tirkan nasnama sîyasî ya başur nas kir.
Di 1996`an de di navbera herdu rêxistinan de, Tirkan û Îraniyan şer derxistin û bi navê “biratî-aşîtî” artêşên xwe anîn bi cih bûn, wek dema Osmaniyan vîlayetekî mêtîngerî man. De birano kerem kin wan artêşên dagirker derxin, dibistanên Fetullah Gulen ê ku zarokên we dike tirk, Konsola Îranê heqeret nirxên gelê kurd dike û kurdan wek beşekî Fars dihesibîne wan derxin, an jî gotinekî bêjin. Gotinekî Simko Şikakî heye “tirk, fars û îngîlîz wek pişîk bi mişk dilîze bi me dilîzîn” her wiha Seyîd Riza qada sêdarê ji dagirkerên tirkan re “ez bi fen û fêlbaziya we serî derneketim ev ji bo min bû dert, lê ez jî li hember we serî natewînim bila ev jî ji bo we bibe dert” serpêhatiyên dîrokî li me nîşandidin daku em neyên lîstokên neyaran. Em bawer in ku gelê kurd êdî nayên lîstokên fen û fenbaziyên neyarên kurd.
Medet serhad
23 05 2014
- Ayrıntılar
Ji dîroka şaristaniyê pê ve pêşketina civaka çînî civakîbûn û netewîbûn ji koletiyê heta roja me heta rengirtinên civakê yên cihê her yek ji eşîret û civatên gelan bi rengên cuda pêk hatine. Carna bi aştî, carna bi şer, carna bi rêbazên çandî û aborî, carna bi rêbazên siyasî hiştiye ku hindek erênî bi pêş bikevin û hindek jî tune bibin. Ji bo hindekan jî rê vekiriye ku di asta navîn de bi pêş bikeve û ji ber sedemên hundirû û derve pêşketinên civakî û netewî di Kurdistanê de gelekî lewaz maye. Encameke bi vî rengî derxistiye holê. Mirov dikare bibêje welatê me ji bo cara yekem derketina koletiyê ji civaka mirovan re dergûşî ango navendî kiriye. Hemû pêvajoyên şaristaniyê bi rengên gelekî neyînî, bi rengê dagirkirin, zordarî û talankirinê xwe dide nîşandan. Ev yek jî ji bo reva çiyan û di asta malbat û qebîleyên hov de were jiyîn rê vedike. Şaristanî di Kurdistanê de ne bi aliyên erênî hîn zêdetir bi aliyê dagirkirin û talanê cih digre. Ji ber wê jî ger tê xwestin di nasnameyeke ku em bikaribin jê re bibêjin Kurdîtî hebûn were domandin pêwîste mirov xwe bispêre çiyan. Ev yek jî her dem ji bo gelek deman tenê bi rengekî li ser piyan mayinê derdixe pêşberî me.
Malbat asta eşîret û qebîleyan jî di cihekî de pêvajoyeke hov a pêşketina civakî temsîl dike ango rengê civakê yê bingehîn a serdema komûnal a hov rave dike. Asta netewî û civakî paşketî ye. Hela siyasîbûn hîn jî paşketiye. Astên din ên aborî û civakî qat bi qat paşketîbûneke giran dijî.
Dema ku rengirtina jin, zilam û malbatên li gel me mirov bîne pêş çavan balkişandina vê taybetmendiya dîrokî girîng e. Bi qasî ku mirov bibîne ka pêşketina şaristanî ji bo her welatî û ji bo her gelî çi rave dike, ger bi rengê anîna gel hev ve were bidestgirtin dê çawaniya vê rengirtinê hîn zelaltir were fêmkirin. Di heman demê de ev yek dê me bibe pergala me ya têkîliyan a gelekî têkîlhev û rastiya me ya civakî ku ketiye rewşa kaosê dê hîna rastir fêm bikin. Ew jina ku bi tenê tê xwestin bi kevneşopiyan were rizgarkirin û di riya wê de tekoşîneke ku bi rengekî xirab paş dixe tê dayîn, malbata ku derûdora wê tê avakirin û ew feraseta qaşo namûs û exlaq ku li ser wê tê bilindkirin dibe ku berovajî vediguhere taybetmendiyeke ku herî zêde xizmeta dijmin dike û wan tune dike.
Me gelek zelal derxiste holê ku ew helwesta exlaqî ya bingehîn li derûdora jin û malbatê ku dikevine navê û bi rengekî heta dawiyê kevneşop û hişk tê avakirin. Raveya wê ya herî berbiçav jî ew binkeyên namûs, rûmet û kesayetê di rastiyê de bêyî ku bikeve zanebûna wê dijberê xwe diafrîne. Bi gotineke din ve namûs dibe navê bênamûsiyê, rûmet ê bêrûmetiyê, kesayet jî dibe rûpoşê bêkesayetiyê. Her çi qasî bi êş be jî di rastiya me ya civakî de ev yek wisa ye. Dema hate xwestin hîn baştir û kûrtir were dahurandin dê were dîtin ku tiştên ku li hember dîrokê û di roja me de li hemberî dijmin ber bi her cureyê binketinê ve dibe di encamê vê yê xwezayî de me dibe şertên jiyaneke hîn paşketîtir û nayê qebûlkirin. Ew wateyên ku em didin van têgehên di riya wan de her tiştî feda dikin û encamê helwestên ku têne girtininin. Rastiya Rêbertiyê di PKK’ê de ji dayîkbûna xwe heta roja me vî tiştî bi rengekî balkêş dibîne, bi dahurandinên berfireh ve nasnameya civaka nû û netewî dide, li hemberî rastiya dijmin ku dorpêç kiriye dîsa li hemberî aliyên nokerên kevneşop û feodalên girtî ku xizmetê wê dike, weke şerekî ku tekoşînê dide tê bidestgirtin. Bi vî rengî ew helwesta ku em jê re dibêjin azadî dê were çi wateyê derdikeve holê. Ji ber wê jî civak gelekî tund tê rexnekirin. Ew feraseta têkîliyan ku rewa tê pejirandin tê rexnekirin û lêpirsîn. Ev lêpirsîn hetanî kesayet tê daxistin. Asta azadiyê xwe nîşandana vê ji bo exlaq û şêweyên cihê yên çandî ya herî girîng jî cihê vê di rastiya şer de tê danîn. Girêdaniyên berê çi qasî ristekî asteng dilêyîze û şermê ava dike derdikeve holê. Di vir de her tişt serûbin dibe. Berî vê yê ku rewa hatiye pejirandin ne rewabûna wê yê birûmet hatiye hesibandin, bêrûmetiya wê yê jê hatiye şermkirin neşermbûna wê tiştên ku pêşketin hatiye gotin nepêşketina wê tê zelalkirin. Serûbinbûneke wisa tê jiyîn. Vejîneke jinûve ya li ser lingên xwe dibe mijara gotinê. Ev xwe dide hîskirin û nîqaşên di nava PKK’ê de wê jiyana nû pêwîste çawa bibe derdixe holê. Pirsgirêk bi rengekî gelekî zelal û berfireh tê hîskirin. Tiştê ku di dîrokê de hatiye wendakirin, dubare anîna wê ya rojeva dîrokê wiha çêdibe. Her pirsgirêk çawa ku despêkê dibe rojev û li bersiva xwe digere rojevkirina bersiveke wiha ya partiya me jî mijara gotinê ye. Pirsgirêk baş li holê hatiye danîn. Mirov dikare vê yekê hîna berfirehtir bike. Lê belê pirsgirêk bi aliyê xwe yê çareseriyê û bersivên hîn girantir ve dikeve rojevê.
Em tenê xwe bi rexnekirin û tawanbarkirina ya kevin ve têr nabînin. Tiştên nû û tiştên pêwîste em biafirînin çî ye, di têgihiştinê de û di pêkanînê de emê çawa nêzîk bibin jî derdixînine holê. Pêwîste neyê jibîrkirin ji bo biryarên rast werin dayîn û gihiştina helwesta rast çêbibe, kesayetên serbixwe pêwîst in. Ew kesayetên ku ji hemû aliyan ve girêdayî ne, di hest de, hizir de û helwest de kesên ku wiha ne gihiştina wan a biryarên azad û rengên jiyanê ku ji vî tiştî çavkaniya xwe digre zehmet e. Yan jî bigihên jî ev jiyan gelekî tevlîhev e. Pêşketineke herî pîroz ku di partiya me de hatiye pêşxistin jî di nêzîkbûnên jin û zilam de helwesta serbixwe bi jîrbûneke mezin, sebir û hewldanê ve hatiye pêkanîn. Çareseriya ku di nêvenga PKK’ê de em gihiştinê yan jî bersiva ji bo pirsgirêkê hatiye dayîn di rastiyê de pêkanîna jin û zilamê serbixwe ye.
Dema em rexneyên di hundirê partiyê de tînine ber çavên xwe dê were dîtin ku êşên herî zêde têne kişandin ew xwesteka şêweyên têkîliya yên heyî feraseta malbat û qebîleyê bi mirinî anîna nava me ye. Partî di vê mijarê de bi tekoşîneke birêgez û mirinî ji bo vê bersivê dide. Ji ber ku partî datîne holê ku ev nêzîkbûn asta netewî û civakî lewaz dihêle herî kêm bi qasî komkujiya dijmin civakê tevlîhev dike. Ji ber wê jî şerê li hemberî wê şerekî bîrdozî û siyasî ye. Di encamê de her kesekî ku dixwaze PKK’yî be nêzîkî rastiya şer bibe, bigihê kesayeta serbixwe bi taybet dixwaze ji koletiya ku li jinê tê ferzkirin jê rizgar bibe û ew pergala têkîliyan ku li dijberî jinê ne derbas bike, pêwîste ji serî hetanî neynokê serbixwe be. Bibe xwedî helwestên azad, bibe xwedî vîn û hizrê azad. Wiha ye ku helwestên wan jî dê bibe raveya azadiyê. Em dema asta azadiyê ya partiyê bi pêkanîna vê rêgezê ve girê didin, pêwîste mirov vê yekê di civakê de jî belav bike. Ev bersiveke gelekî mezin e. Asta pêşketinê ya PKK’ê dibe ku ji hemû aliyan ve derneketiye holê. Lê belê pêwîstiya têgihiştinê heye. Di serî de rizgariya civakê di nava PKK’ê de digihê bersiveke wiha. Mirov dikare bibêje ger ew bersiv bi rengekî bibiryar di civakê de were nîşandan şoreşekî gelekî xwedî bingeh hê ji niha ve digihê hêmaneke saxlem.
Bêguman çareseriya di partiya me de em gihiştinê him teorîk e, him jî bi rengê ev qas hêjmareke kadro ku mirov nikare biçûk bibîne hêza wan a hizirandina serbixwe û biryardayînê derdikeve holê. Em her dem tînin ziman dema ku ji bo têkîliya jin û zilam rengê wê yê berê rexneyên hişk têne kirin û nepejrandina wan tê nîşandan, li şûna vê ji bo têkîliya azad nêvenga wê û rengê wê ev qasî zelalkirin ji bo helwesta bi vî rengî azadbûyînê nêvengeke guncaw pêşkeşkirin dibe pêşketineke herî mezin. Dibe ku rewşeke gelek kes fêm nakin û pîroziya wê teqdîr nakin, îro di xebatên jinê de weke pêşketineke gelekî girîng nirxandin, vê astê hîn dewlementir kirin, erkê herî bingehîn a xebatên jinê ye. Ji ber wê jî kongreyeke jinê pêşketineke herî girîng ku di vê mijarê de hatiye pêkanîn e. Ji bo xwe kirina mijara nîqaşê ya bingehîn, li ser bingehê vê nîqaşê ji bo xwe erk diyarkirin hîn pêşçavtir yekirina jiyanê riya herî saxleme ku mirov bikeve tê de. Bêguman ger ev hêman her dem were şopandin mirov destên xwe biavêje kîjan têkîliyê dê bigihê encamên bitenduristî.
Girêdaniya vê bi rastiya şer ve baş derketiye holê. Wateya bûyîna xwediyê helwesta azad a bi vî rengî di nava jiyana şer a balkêş de cihê xwe diyarkirin, dîsa di nava avahiya rêxistinê de cihê xwe girtin û bûyîna xwediyê xebateke siyasî ya bihêz e. Ger tê xwestin asta azadiyê di têkîliyan de were avakirin û tê xwestin veguhere şêweyeke jiyanê pêwîste baş were şerkirin, baş siyasîbûn çêbibe û ji bo wê jî pêwîste rêxistinbûn baş were pêkanîn. Ji ber wê jî em bi ziravî diyar dikin ku kesayetên gelekî baş rêxistî nebûye, li ser vî bingehî siyasî û leşkerî nebûye nikare azad bibe. Ger tiştê mijara gotinê rastiya Kurdistanê be, rêxistina ku ji vê re rêbertiyê dike PKK be, em li asta rêxistinbûna ew kesên ku dixwazin bibiryar bin û bibêjin, “ez azad im, xwedî biryara azad im” temaşe bikin. Emê ji bo rêxistinbûnê li perwerdeyê, ji bo siyasîbûnê şûna astekî berfireh kûranî girêdaniya siyasîbûnê bi şer ve, çi qasî tevlî dibe û çi qasî şensê pêşketinê dide, temaşe bikin ku em bizanibin ka pileyên wan helwestan ên azadiyê çi qas e? Misoger têkîliyên wan bi hev re gelek in. Qutbûna di qadekê de dê rê vebike ku qadên din jî ji dest biçin. Ji bo vê yekê jî pêwîste mirov bi sîstem bigre dest, bi qasî tê dîtin di heman demê de ew bi xwe re disîplîneke tund jî tîne.
Azadî weke ku gelek bawer dikin, lîberalîzmeke ne cidî û kevin nîne. Azadiya li gel me helwesta azadiyê ya çînê herî kedkar e. Lê belê ew jî bi tenê bi disîplîneke ji dil a bihêz ve dê were pêkanîn. Bi rêxistinbûn, siyasîbûn û leşkerîbûn di rastiya Kurdistanê de û di rastiya wê ya şer de jiyaneke di asta herî jor de bi disîplînbûnê, ji bo rêgez li ser bingeha xetê ku gelekî tund girêdaniyê hemû jiyana xwe fedayî vê yekê kiriye û hewldanên vê yên herî serkeftî pêwîst dike. Ji ber wê jî ger jin dibe, ger zilam dibe yê ku nekeve rêxistinbûneke di asta bilind de hewldanên wê siyasîbûnê û leşkerîbûnê nede yê ku bi girîngiya kedê me ve û pêwîstiya bi cîhaniya wan ve neyê girêdan, milîtaneke ku xwe dixapîne ye. Pêwîste mirov zêde bi kesayetan ewle nebe. Ger em bizanibin bi biryarî, bi asta rêxistinbûyînê ve bi hewldanên berfireh ên di hemû qadan de bi taybet girêdaniya wê ya bi rastiya şer ve ew jî tenê bi axaftinê na, pêwîste li pratîkê nêrînê ve wekhev tê dîtin. Ger em pêwîstiya vê pîvanê pêşçavgirtinê her dem bizanibin emê bigihên helwesta azadiyê ya zexm.
Hevala Gulnaz Karataş (Bêrîtan) ku di şerê Başûr de şehîd ketibû, ji aliyê azadiyê ve xwedî hewldaneke mezin bû. Raporeke ku wê hevalê ji min re şandiye hebû, min hîn nebihîstibû ku şehîd bûye û her dem ev heval di bîra min de bû. Digot, “ez dixwazim ji dahurandinên Rêbertiyê sudê werbigrim û ceribandina romanekê bikim.” Li gel me hetanî niha kesekî gotineke wiha negotibû. Hevaleke gelekî pêwendîdar bû. Min digot, ger min ev hevala bidîta û nîqaş bikira dê baş bibaya. Piştre xebera şehadeta wê hat. Keçikeke gelekî qehreman bû. Di asta rêbera taximê tevlî çalakiya qereqola Rûbarok bûye û di vê çalakiyê de birîndar bûye. Tevî ku birîndare jî di eniya şerê Başûr de li herî pêştir helwest girtiye, di wir de jî hetanî ku guleyên wê qediyane di sengerê de maye. Piştre hêzên xayîn û noker derûdora wê dorpêç kirine û gotine “radest bibe, em tiştekî bi te nakin” lê belê helwesta vê hevalê gotina, “we bi dijmin re hevkarî kir, hun ji Başûr êrîşê Bakûr dikin, hun xayin in ez radestî we nabim” bûye. Bi navêRêbertiya Partiyê jî di asta diruşm de qêriyaye û xwe ji kendalê ve avêtiye.
Ev çalakiyeke watedar û gelekî wêrek e. Di rastiyê de weke teorîk gelekî bihêz e. Tenê ji welatparêziyê û berxwedaniyê bingehê xwe nagre, di heman demê de keseke ku dixwaze dahurandinan jî bi kûranî fêm bike. Ji ber ku dixwaze asta wan hîn zêdetir bike. Ev rewş tê wateya ku ji vê rêhevalê dê dahurînêreke baş derbikeve. Kesayetên ku di têgîhiştinê de xwedî biryar in û ji bo vê her cureyê berxwedêriya qehremaniyê pêk bînin jê derdikevin û pêwîste mirov rûmetê bide vî tiştî. Pêwîste mirov bersiveke baş bide bîranîna vê hevalê. Ev kesayet û helwest wisa ye ku mirov ji rêzgirtinê zêdetir nikare tiştekî din bike.
Li ser vê şehadetê heval dibêjin, “em bi bîranîna vê hevalê ve girêdayî ne, emê navê wê bidine tabûrê.” Pirsgirêk bi navê wê dayîna tabûrê ve û çawa ber xwe daye bi vegotina wê ve nayê çareserkirin. Pirsgirêk helwesta ku ew dişopîne dayîna jiyîn e. Jixwe yê ku van encaman derbixe holê jî ev helwest bi xwe ye. Em wê bingeh digrin. Ev hindekî dibe mînak an jî modelê ku hevalê em dixwazin pêş bikevin e.
Ev hevalê ku di pêşketinê de bibiryar e, di rastiyê de bi gelek çewtbûnan re jî rû bi rû maye û dibe ku şaşitî jî kiribin. Lê belê her diçe di xeta rast de kûr dibe û dikare biçe encameke gelekî bibandor jî. Tiştê ku ez dixwazim diyar bikim ev e. Ger em rê vekirî bihêlin dê kesên mêrxas hetanî qehreman derbikevin. Ji ber ku ji berî vê di vê qadê de dihate gotin, “jin gelekî giraniyê çêdike, em çi ji van bikin?” min ev yek got, “yê ku we got giranî ye, berovajî ye. Jin di rastiyê de hêzeke mezin a fedayî ye. Hatina wan hevalan a wan deran weke ku di gelekan de hatiye dîtin, li gel feraseta xwe fedakirinê wêrekiyê jî rave dike.” Hun vê yekê nanirxînin. Bi nêzîkbûnên feodaliyê ya gelekî paşketî û ya pergalê ve nêzîk dibin. Ev nêzîkbûneke ne rasteqîn e. Dibe ku hêza we têr neke, dibe ku nêzîkbûnên rast pêşkeşkirin jî zehmet be, lê belê feraseta min jî ev e. Ji ber ku rastbûna vê ferasetê derkete holê. Piştre gelekan gotin, “hemûyan di sengerê de ber xwe dane, qet nerevîne, tu caran weke ku me bawer dikir nebû. Ev yek di şerê paşê de derketê rastê.” Ev jî wisa encamên zêde werin mezinkirin nînin. Her çi qasî asteke ku hindekî din were pejirandin hatiye girtin nîşan bide jî hatinên mezin ên rastiyê, dê piştî vê bibe mijara gotinê.
Ez hêvî dikim hewldanên me ku ji bo jinê em bi pêş dixin, him were fêmkirin û him jî mezin were nirxandin. Dibe ku em hindekî li ser we ferz bikin. Dibe ku jiyana bidisîplîn we teng bike, lê belê bedêleke azadiyê û pêşketinê heye. Bêyî ku mirov van bedêlan bide nagihê van tiştan. Dibe ku çareseriya erzan asta têkîliyan ku rihet bike û hînbûnên jiyana rojane we têr bike, lê belê tu caran nabe azadiyê. Ev yek jî kesayeteke lewaz derdixe holê. Em naxwazin xwe bi vê yekê têr bibînin. Ger em bixwazin dikarin we gelekî hêsan bi rê ve bibin. Hun fedayî ne, ji bo her cureyê şeran hene. Lê belê gengaze ku hun bi hêsanî werin bikaranîn, hindek dikarin vî tiştî bikin, lê belê ez dihizirim nêzîkbûneke wiha bêrûmet xeter e. Ji ber wê jî pêwîstiya kûrkirina bi we re karkirinê, ez helwesteke hîn rastir dibînim. Ji ber ku yên gelekî seranser çûne welat hêsan wenda dikin. Dema mirov vê yekê tîne pêş çavan me peyitand ku nêzîkbûnên me layiqê jiyandinê ne.
Em dixwazin we bikin xwedî helwesteke ku gihiştiye vîneke serbixwe, helwesta azadiyê û raveya wê bi hêsanî nakeve rewşên şaş, di gihiştina kesên ku em dixwazin biafirînin de hindekî bi biryar herî kêm di vê mijarê de bi sebir û rik. Ez dihizirim ku ev yek hîna baştir e. Bêguman pêşketinên pêvajoyên pêş de ku partiya me di azadiyê de bijî, têkîliya jin û zilam, têkîliya malbatê û xwe nîşandana van a di jiyana azad de gihiştina wê ya him zelalbûnê û him jî pratîkê dê bibe bûyereke ku ew bi xwe tê jiyîn. Ev jî bi hemû aliyan ve li gel tekoşînê û berfirehiya hewldanan ve dê çêbibe. Pêwîste mirov kêliyekê jî piştçav neke ku bêyî were şerkirin em nikarin jiyana civakî ya herî di asta jêr de jî rizgar bikin. Asta me ya netewî û civakî ya heyî rastiya dijmin a ku ew afirandiye jiyana malbat, jin û zilam emê bi şer serûber bikin. Bi rengekî xayînî ketî, yê ku ji hêzê dixe û dibe binkeftinê na, emê bibin xwedî helwestekê li ser bingeheke azad dibe serkeftinê û yê nû. Ew rengên ku jiyanê hîna zêdetir watedar dike, bi tenê emê bi şer bigihênê.
Raveya vê ya din jî asta ferasetê ku di civaka me de gelekî hatiye texrîbkirin, pêşvexistina wê ye. Em tenê vê encamê dema ku me dît civaka me çi qasî li dijî hev e, mirov çawa weke stiriya bi hev re diçin, di nava malbatê de, di nêvenga her eşîret û qebîleyê de dîsa di navbera kesayetên cihê de çawa tevlîheviya têgehê û kaos didome bi taybet di bûyera rêzdarî û hezkirinê de lewazbûneke çawa em dijîn, wê demê dê baş were fêmkirin ku şerê em didin di cihekî de şerê hezkirin, rêzdarî û ferasetê ye. Ew riya ku di Kurdistanê de diçe hezkirin, rêzdarî û ferasetê jî pêwîste girêdayî rastiya şer, bi cihanîna hemû pêwîstiyên wê be. Ger hun dixwazin bigihên nêvengeke ku hîna zêdetir dikare hez bike, wê demê hunê bibin xwedî derfetên hîn zêdetir ên şerkirinê. Misoger bi qasî ku ev diyardeyeke rast e, bûyereke ku bi hewldanên rojane ve girêdayî ye. Bila tu kes bêyî ku şer bike, bêyî ku hewldanên vê yên pêwîst nîşan bide hezkirinê û rêzdariyê hêvî neke.
Xwenîşandaneke şoreşa Kurdistanê di kesayetê de yek jê jî ev e. Me ev yek serkeftî daniyê rastê. Tiştê ku dimîne pêwîstiya li ser vê bingehê rêxistineke baş derdikeve holê. Li gel derfetên vê dîsa weke ku gelekî tê xwestin derfetên leşkerbûnê jî diyar bûne. Piştgiriya nêvengên ku hene, ji bo leşkeriyê nikare biçûk bibîne. Ya herî girîng em ji bo hîn zêdetir werin hezkirin, rêz were girtin û bigihên jiyana pîroz ku aîdê mirovan e, şoreşê dikin. ji bo têgehên ku di rastiya civak û netewa me de hatine wendakirin û ji bo me bi qasî nan û avê pêwîst e, ji bo ku ev yek xwe di jiyanê de bidin nîşandan, em neçarin şer bikin. Kê dibêje ku, di van mijaran de tiştên layiqê wê ya bigihê, pêwîste şer bike. Him jî pêwîste bi serkeftî şer bike ku bigihê azadiyê. Cewherê diruşmên me jî ev e.
Bêguman ev mijar bi wêjeya şoreşgerî ve hîna baştir tê vegotin, bi şerê wêjeya şoreşgerî ve jî mirov dikare bigihê asta derûnî ya kesayetê, serûberkirina têkîliya jin û zilam, zelalkirina wê asta huner û şêweyê hunerê ku em jê re dibêjin xweşikirin. Ev yek tê wateya asta xweşikirinê yê şoreşê li ser huner zêde bikin. Riya wê jî bi girêdayî şerekî şoreşgerî ya wiha ve hatiye danîn.
Em nêzîkî Newrozê dibin, kongreya jinê ya netewî tê pêşxistin û 8 Adarê roja jinên kedkar ên cîhanê tê nirxandin. Bi vî rengî hatina çend rojên watedar ên li gel hev, pêwîst dike ku careke din li ser pirsgirêkê were rawestandin. Têkîliya di navbera zayendan de misoger di heman demê de têkîliya di navbera çînan de ye. Heta girêdaniya vê bi asta netewî ve jî heye. Xeyalê jiyana sexte zêde kêfxweşiyê nade. Jiyan xedar e. Rûmet û hezkirin bi hêsanî nayê qezenckirin. Hela evîn weke tê gotin tu caran hêsan nayê qezenckirin. Lê belê dîsa jî pêwîste em qîmetê bidin hev. Jinek ger bikaribe kesayeta xwe zelal, xwerû û çîrûskeke zeka bike bibe xwedî uslûbeke şêrîn, bi qasî wêrekiyê bizanibe hestiyar be, vê yekê li her qadên jiyanê serdest bike hêza nîqaş û çalakiyê nîşan bide, jineke wiha dikare were astekê ku dişibe xwedawendan. Hun dikarin li şûna ku xwe bispêrin hindekan bibin xwedî dewlemendiyekê û mezinbûnekê ku her kesek xwe bispêre we. Ez vê derfetê dibînim û pêwîste mirov bi vê kêfxweş bibe. Weke zayend şûna ku perçiqandin û lewazhatina dîtin, bûyîna xwediyê xaweniyê (erdem) bi vî rengî gengaz e. Ev yek di heman demê de balkêşbûn e. Ma gelo tiştên şerm li ku dera vê yekê ye? Koletî û ji rêzêbûn li ku dera vê ye? Ev bi şerên mezin ve –ez tenê di wateya çors de behsa şer nakim- bi qasî hêza hizirandinê ya gelekî pîroz bi bûyîna xwedî hêza rêxistinî û çalakiyê ve jî girêdayî ye.
Me jî her dem xwest ku di vê çarçoveyê de bi we re pêwendiyê bi pêş bixin, ji ber wê jî em ji bo rastiya jiyana jinê ya giştî bi taybet jiyana jina Kurdistanê ku mirov nikare bipejirîne û pêwîst e were derbaskirin, em rêzdariya xwe wiha diyar dikin. li gel ku tiştên me kirine ne kêm in, ev hîn destpêka vî karî rave dike. Piştî vê emê xwe bispêrin ezmûnên xwe û hîn baştir tekoşînê bikin. Rojên pêş rojên ku mirov hîna zêdetir bipejirîne û biwêre bijî ne. Wê demê, dema ku hun diçin kongreya jinê bi qasî ku hun di van hêmanên bingehîn de zelal bûn pêwîst e em xwe rûbirûyê erkên zelal bikin û hewldanên wê kêm nekin. Ev yek gelekî girîng e. Ger weke partî em li ser vê bingehê baş tê bigihên û tiştên pêwîst were bicihanîn, em dikarin ewlebin ku em di riyeke baş de ne.
Xebatên we yên kongrê ku li ser vê bingehê dimeşin em bawer in ku hunê serkeftinên girîng pêk bînin. Em ewle ne ku hemû heval tiştên li ser vê bingehê dikevin ser milên wan dê hîna zêdetir bi cih bînin. Em bawer dikin ew piştgiriyên ku di hemû qadên şer de wê pêşvetir bibe. Em hêvî dikin emê piştgiriya xwe bêkêmasî bi cih bînin, hun hemû jî di vê qadê de jî bibin xwedî serkeftinên bilind. Em pêşketina bilind û bi serkeftî bi dawîkirina wê silav dikin. Silav û hezkirinên xwe pêşkeş dikin.
- Ayrıntılar